Zonguldak

Dünyaya yön veren Zonguldaklı “Selma Soysal”

Türkiye’nin ilk kadın matematik profesörü olan Zonguldaklı Selma Soysal, imza attığı birçok başarı ile adından söz ettiriyor.

Abone Ol

Zonguldaklı Fatma Selma Soysal, Türkiye'nin ilk kadın matematik profesörü olarak dünyaya yön veren bir isim olmuştur. 1924 yılında Zonguldak'ta doğan Soysal, ilkokulu memleketinde tamamladıktan sonra Fransızca ve Rumca öğrenmiş bir eğitimci adayı olarak öne çıktı. Babası Kuvâ-yi Milliyeci Bahriye Kolağası Beşiktaşlı Osman Muhtar Bey ve annesi Samiye Hanım olan Soysal, daha sonra Çapa Kız Öğretmen Okulu'nda parasız yatılı öğrenci olarak eğitimine devam etti. Kandilli Kız Lisesi'ni tamamladıktan sonra 1941 yılında İstanbul Üniversitesi Matematik-Astronomi Bölümü'ne başladı.

Selma Soysal, 47 yıl boyunca İstanbul Teknik Üniversitesi'nde görev aldı ve Türkiye'de matematik alanında önemli başarılara imza attı. Akademik kariyerinin başlangıcı, Prof. Kerim Erim'den aldığı Einstein Relativite dersindeki Lorenz dönüşümleriyle ilgili bir soru sormasıyla şekillendi. Bu olay, Selma Soysal'ın matematik dünyasına adım atmasının önemli bir anıydı.

Matematik alanında yaptığı çalışmalarla Türkiye'de saygın bir konuma sahip olan Selma Soysal, Cahit Arf, Ratip Berker ve Kerim Erim gibi önemli isimlerle işbirliği yaparak disiplin içinde öncü rol oynadı. Paris'te de çalışmalar yürüten Soysal, Türkiye'nin matematik literatürüne katkı sağlayan birçok eser ve yayın ortaya koydu.

Soysal, 1950-1951 yılları arasında Centre de Recherches Scientifiques bursuyla Paris’te Henri Poincare Enstitüsü’nde, Londra’da Royal Academy’de ve ABD’de Massachusetts Institute of Technology(MIT)’ de çalışmalar yaptı. Ancak, aldığı burs bir yıl daha uzatılmasına rağmen İTÜ tarafından Türkiye'ye geri çağrıldı. Selma Soysal’ın Paris’teki çalışmalarının İTÜ'ye "yarar sağlamayacağı" kanısına varılması üzerine okula geri çağrıldı. 47 yıl İstanbul Teknik Üniversitesi’nde, bir yıl İstanbul Üniversitesi’nde, yedi yıl Ege Üniversitesi’nde ve altı yıl Karadeniz Teknik Üniversitesi’nde binlerce öğrenciye matematik anlattı.

Selma Soysal, 10 Ekim 2011 tarihinde aramızdan ayrıldı, ancak bıraktığı izlerle Türk matematik camiasında önemli bir miras bıraktı. Matematik alanında yazdığı birçok makalenin yanı sıra bir ders kitabı da bulunan Soysal, anılmaya devam ediyor. /Haber: Fadime YILMAZ ELMA