Bilindiği gibi Türkiye İstatistik Kurumu’nun Şubat/2022 Ayı Enflasyon rakamları açıklandığında;Şubat ayında bir önceki aya göre %4,81, bir önceki yılın Aralık ayına göre %16,45, bir önceki yılın aynı ayına göre %54,44 ve on iki aylık ortalamalara göre %25,98 artış gerçekleşirken,Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Şubat ayı sonuçları ise bir önceki aya göre %7,22, bir önceki yılın Aralık ayına göre %18,43, bir önceki yılın aynı ayına göre %105,01 ve on iki aylık ortalamalara göre de %56,83 artış göstermişti. Bu defa da bağım sız Araştırma Grubu olan ENAGRUP Enflasyon Araştırma Grubunun Şubat/2022 Ay enflasyon rakamları ile mukayese edildiğinde ise;i (31.01.2022-- TÜFE) Şubat ayında %5,44 arttı 28.02.2022) günlük fiyat değişimlerinden elde edilen ENAGrup Fiyat Endeksi a ylık bazda %5,44 arttı.TÜİK alt grupları gösterge olarak alındığında en az aylık artış %0,07 ile Gıda ve Alkolsüz İçecekler en fazla yükseliş ise %9,10 ile Giyim ve Ayakkabı kaleminde gerçekleşmişti.
* * *
Bu anlamdaki ENAGRUP Şubat Ayı Enflasyon artışlarına bakıldığında; en yüksek aylık artış; giyim ve ayakkabı kale minde %9,10 oranında gerçekleşirken; sağlıkta %8,95 ora nında,lokanta ve otel hizmetlerinde %8,73 oranında,çeşitli mal ve hizmetlerde %7,70 oranında,TÜİK tamamlayıcı kalemlerde ise %8,01 oranında gerçekleştiği açıklanırken,ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi, E-TÜFE'deki 12 aylık artış oranı %123.80 oranında oldu.Aradaki farkın neden bu kadar olduğuna gelince TÜİK’in enflasyon rakamlarına yapılan itirazların önemli nedeni, vatandaşın hissettiği enflasyon ileTÜİK’in açıkladığı rakamın birbiriyle hiçbir şekilde tutmaması asıl sorunun kaynağı durumunda.ENAGRUPEnflasyon Araştırma Grubunun uyguladığı yönteme bakıldığın da Sepetteki ürünler, hesaplama yöntemleri aynı ama ürün fiyatlarının toplanma yöntemleri farklı. ENAG verileri internet üzerinden rastgele (random) yöntemiyle topluyor, sahadan almıyor.Çok tabii olarak TÜİK ile ENAGRUP ara sındaki farkın ne olduğuna dikkat edildiğinde; ENAGrup sepetteki ürünlerin fiyatlarını internet üzerinden, satıcı kurumu rastgele (random) seçerek yapıyor. Her ölçümde fiyat alınan şirket duruma göre değişebiliyor.
* * *
Diğer taraftan da TÜ;K ile ENAGRUP arasındaki enflasyon farkına yönelik en dikkat çeken durum çift rakamda yükselişini sürdüren enflasyonun daha ziyade mutfak ağırlıklı olma sı.Bunun yanında ENAGRUP’un,kendi açıklamasıyla,enflasyon yon tahmin metodolojisini TÜİK’in izlemekte olduğu 418 malın 339’unu birebir izleyerek, geri kalan 79 malın ise ortalama fiyat artışını doğrudan TÜİK’ten alarak yürütüyor. ENAGRUP, son iki yıldır süregelen COVİDpandemisinde tüketicilerin alım önceliklerindeki değişmeleri hesaba kattığını ve dolayısıyla malların toplam tüketim sepetindeki ağırlıkların farklılaşmış olduğu da ayrı cavurgulanıyor.Dolayısı ile iki kurumun da ele aldığı mal kümesi aynı olmasına rağmen, ağırlıklarındaki farklılıklar nedeniyle enflasyon hesabında iki misli aşkın bir fark gözlenmesi, enflasyon hesabının güvenirliliği konusunda haklı endişeler doğuruyor.
* * *
Sonuç olarak,halkın enflasyonu dediğimiz zaman kuşkusuz aklımıza ilk olarak ekmeğin fiyatı geliyor. En önemli stratejik gıda maddesi olarak ekmeğin fiyatı son üç yılda birikimli olarak %69.95 artış göstermiş. En önemli ücret malı olarak ekmeğin fiyatındaki bu ivmelenme, reel ücret gelirlerinin sert bir şekilde gerilemesi ile açlık ve yoksulluk sınırının daha da genişlemesi anlamına geliyor.TÜİKtüketici mal ve hizmet sepetinde daha başka ayrıntılar da var. Hacca gidiş ücreti kalemi, örneğin, son üç yılda %59.65 enflasyona uğramış. Dolayısıyla, enflasyon sadece bir gıda tüketimi sorunu değil, dini vecibeleri de benzer biçimde olumsuz etkileyen bir sorun halinde görünüyor.Bu verileri daha geniş bir yelpazede toparlarsak, fiyatları ortalamanın (%19.58) üzerinde artan malların gıda, ev eşyası, lokanta ve otel hizmetleri, konut ve ulaştırma hizmetleri olduğunu görüyoruz. Bu beş mal ve hizmet kümesinin toplam içindeki ağırlığı %71!. Dolayısıyla, halkı yakından ilgilendiren mal ve hizmetlerin %71’inin fiyatı ortalamanın üzerinde artış göstermiş durumda. Bu arada aylık fiyat artışlarının arka planına bakıldığında ise temel nedenlerden en önemlisi maliyet artışlarının akaryakıta,doğalgaz ve elektriğe yapılan yüksek oranlı fiyat artışları ile tetiklenerek zincirleme anlam da domino etkisi yaratmasındankaynaklandığı da bilinen bir gerçek.