FİNANCİAL TİMES’DEN TÜRKİYE EKONOMİSİ ELEŞTİRİSİ

Abone Ol

Finans dünyasının en önde gelen gazetelerinden biri olan Financial Times,hafta sonu sayısında Türk Lirası' nda yaşanan değer kaybına yer veririken, "Türkiye'nin kur krizini Erdoğan yarattı" başlıklı başyazıda, yüksek enflasyona rağmen faiz indirimlerinin sürmesi halinde TL'deki değer kaybının artacağı belirtilerek,"Bu koşul larda Türklerin tasarruflarını korumasının tek yolu, Erdoğan'ın kontrolü altında olmayan bir para birimine dönmek olacaktır" eleştirisinde bulunduğu izlendi.FT nin bu kapsamda özellikle"Eğer Erdoğan aniden bir rota değişikliğine gitmezse, çok büyük bir potansiyeli bulunan bir ülke olarak Türkiye'nin önündeki tek soru, Cumhurbaşkanı'nın koltuğunda daha ne kadar kalacağı ve gitmeden önce ne kadar hasar vereceği olacaktır" ifadelerini kullanması da oldukça dikkat çekti.

* * *

Financi al Times’ın bu başyazısında; "Türkiye son derece sıradışı bir krizden geçiyor.Geçtiğimiz iki hafta içinde yaklaşık olarak yüzde 20 oranında değer kaybe den TL'nin değerindeki çöküş, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi ülke nin ekonomik temellerindeki sorunlardan kaynaklan madı.Uzun süredir cari açıktan mustarip olan Türkiye, ihracattaki devasa artış ve yabancı turist sayılarındaki düzelme sayesinde eylül ayınca iki ay üst üste cari dengede fazla verdi.Bunun yerine, para birimindeki sıkıntıların neredeyse tamamı, tek bir adamın giderek daha fazla hata içeren karar larını ve sözüm ona bağım sız olan Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası üzerinde kullandığı nüfuzunu yansıtıyor.”açıklaması ise TCMB’nın artık bağımsız olmadığına işaret ediyor.

* * *

Financial Times’ın söz konusu başyazısının detayında; Erdoğan, Türk Lirası'ndaki değer kaybından dış güçleri sorumlu tutuyor. Fakat son sorunlar bu sene mart ayında, Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal'ı kovma sından sonra başladı. Bu saygın bürokrat, son iki yılda işini kaybeden üçüncü Merkez Bankası Başkanı'ydı. Erdoğan'a sadık Şahap Kavcıoğlu'nun atanması kısa süre içinde TL'de yüzde 15 düşüş getirdi; para birimi bundan sonra bir miktar toparlandı. Düşüş daha sonra, bu ay Merkez Bankası'nın faiz oranlarını üç ayda üçüncü defa indirmesiyle hızlandı.”şeklindeki açıkla malara da yer verilirken; ükselen piyasa ekonomile rinin bu sene dolar karşısında genel olarak kötü perfor mans sergilediği doğru. ABD Merkez Bankası'nın (Fed) yakın zamanda korona virüsü pandemisi nedeniy le ekonomiyi ve finans sektörünü desteklemek amacıy la varlık alımı programını azaltma ya gideceği başlaya cağı yönündeki beklenti, doların değer kazanmasına yol açtı. Gelişmekte olan ülkelerde yüksek faiz oranları arayışındaki serbest dolaşımda olan sermaye artık evine dönüyor. Pakistan Merkez Bankası Başkanı'nın geçtiğimiz hafta Financial Times ile söyleşisinde belirttiği gibi, hissiyat değişirse yüksek döviz borcu olan daha yoksul ülkeler risk altında kalacak.”açıklama sı özellikle gelişmekte olan ülkelerin sıkıntılı bir döne me girebileceğini öngörüyor.

* * *

Sonuç olarak,FT söz konusu bu başyazısında ayrıca TCMB’nın daha önceki uygulamalarına da yer verir ken; Erdoğan uzun süredir 'faiz lobisi' dediği şeye karşı sesini yükseltse de,aynı zamanda kurnaz bir pragma tistti de;geçmişteki kur volatilitesi dönemlerinde nihayetinde Merkez Bankası'nın faiz oranlarını yükselt mesine izin vermişti. Bu kez, düşük faiz oranlarına dair ideolojik bağlılığını hayata geçirmeye kararlı görünü yor.” Şeklindeki açıklamasıyla sıkıntılı bir döneme de girilebileceğini öngörüyor. Esas olarak FT’nin bu kap samdaki yoğun eleştirilerine dikkatle baktığımızda; bu anlamda TCMB’nın üst üste aldığı toplamdaki 400 baz puanlık faiz indirimi uygulamasıyla faizin %15 lere ka dar düşmesini izleyen süreç sonrasında reel anlamdaki %20 lik enflasyon oranı arasındaki beş puanlık farkla döviz kurundaki artışın bir anda hızlanması TL.de değer yitimi yarattı.Dolayısı ile bu durum TL.deki değer yitimi sonrası dolarizasyona da zemin hazırlama sıyla kurdaki yükselişi de hızlandırdı. Esas olarak TCMB/PPK tarafından uygulanan bu faiz indirimi poli tikasının ilerideki dönemlerde nasıl bir sonuca yol açabileceği görüldüğünde işte yapılan yanlış o zaman ortaya çıkacak.Bekleyelim ve görelim.