2012 yılında yürürlüğe giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile birlikte çalışma hayatımızda yer etmeye başlayan iş sağlığı ve güvenliği meselesi ne yazık ki beklentileri karşılayamadı. Avrupa standartlarında yazılı kurallarımız olmasına rağmen neden halen ölümlü iş kazalarında Avrupa’da 1. sıradayız?
Bunun birçok sebebi var tabii ki. Ancak olaya bir de toplumun talep ettikleri ve sosyal refah seviyesi üzerinden bakılması gerektiğini düşünenlerdenim. Toplumumuz kaliteli, nitelikli ve çağdaş bir eğitim sistemi talep etmemekte. Yıllardır eğitim sistemimizin uğradığı dezenformasyonu bilmeyen yoktur aramızda?
İş sağlığı ve güvenliğinin önemli bir konu olması için önce bu konunun eğitim sistemimizin içine dâhil edilmesi gerekir. Sonrasında bu eğitimi alan kişilerde güvenlik ikliminin oluştuğunu gözlemleyebiliriz. Ardından güvenlik kültürünün yaygınlaştırılmasıyla ilgili politikalar geliştirilebilir.
Tabii mevcut durum böyle olunca, eğitim sistemimizin içerisinde yer alması gereken iş sağlığı ve güvenliği meselesi önceliklerimizin çok dışında kalıyor. Peki, bunun refahla ilgisi nedir?
Beşeri kalkınma düzeyi yüksek ülkelerde alınan tedbirler sayesinde istihdama oranla ölümlü iş kazaları oranının daha düşük seviyelerde olduğunun ortaya konulduğu çalışmalar var.
Çok yüksek insani gelişme düzeyine sahip ülkelerin, ölümlü iş kazaları oranı ortalamalarının daha düşük olmasının sebebi, iş kazalarını önlemeye yönelik tedbirlerin bir maliyet unsuru olarak görülmemesidir. Ancak gelişmekte olan ülkelerde önleyici tedbirlerin bir maliyet unsuru olarak görülmesi ölümlü iş kazası oranını artırmaktadır.
İş sağlığı ve güvenliği meselesi bu noktada hem bireysel hem de kurumsal gelişimini tamamlayamıyor. Ülkemizde bu konuda yol kat etmiş firmalar olsa dahi, bütün firmalara ve toplumuzun tüm kesimlerine yayılması ve gerçekten bir kültür haline gelmesi bir hayli zaman alacak gibi.
İş güvenliği alanında ilk köşe yazımı sizlerle paylaşmaktan mutluluk duyarken, mesleğimin dinamiklerine dair ufak bir giriş yapmak istedim. Bundan sonra ki süreçte daha detay içeren ve mesleğime özgü yazılar kaleme alacağım. Bir sonraki yazımda görüşmek üzere.