Türkiye İstatistik Kurumu’nun en son Aralık ayı verileri ne göre Tarım-Genel Fiyat Endeksi GFE (2015=100), 2020 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre %2,74, bir önceki yılın Aralık ayına göre %10,82, bir önceki yılın aynı ayına göre %12,64 ve on iki aylık ortalamalara göre %8,62 artış gösterdi.Ana gruplar itibariyle bir önceki aya göre tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi %2,41, tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi de %2,79 artış gösterdi. Bir önceki yılın aynı ayına göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi %12,18, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi ise %15,46 oranında artış olduğu açıklanıyor.
* * *
Diğer taraftan alt gruplar itibariyle, bir önceki yılın aynı ayına göre azalış gösteren diğer alt gruplar ise %1,16 ile enerji ve yağlar ve %0,12 ile tohum ve dikim materyali oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre en fazla artış sırasıyla %30,58 ile makine bakım masrafları, %20,18 ile hayvan yemi alt gruplarında gerçekleşti.Aylık en az artış %0,78 ile tarımsal ilaçlar alt grubunda olurken;Alt gruplar itibariyle, bir önceki aya göre en az artış gösteren diğer alt gruplar ise%1,46 ile diğer mal ve hizmetler ve %1,62 ile veteriner harcamaları oldu. 2020 Ekim ayında artışın yüksek olduğu alt gruplar sırasıyla %4,04 ile makine bakım masrafları, %3,71 ile tohum ve dikim materyali ve %3,68 ile gübre ve toprak geliştiriciler oldu. Tarım grubundaki Genel Fiyat Endeksi artışlarına dikkat edildiğinde; tarım sektörü itibarı ile özellikle tarımsal üretimde kullanılan girdi temel fiyatları nın diğer girdi fiyatlarıyla beraber aylık ortalama %5 arttığı görülüyor. Bu arada 2019 yılı sonunda enflasyonun yüzde 20’nin altına düşmemesi ve aylık gıda fiyatı artışlarının 16 yıllık rekorunu kırmasının ardından yeni ekonomi gündemi TÜİK’in enflasyon hesaplaması güncellemesiyapılırken ;Bu kapsamda, 2020'de TÜFE'de 418 madde ile 897 madde çeşidi kapsanmaya başlandı. Her ay 28 bin 19 iş yeri ve 4 bin 274 konuttan 553 bin 64 fiyat derlenecek.Uygulamasenenin ilk ayı olan ocak ayı itibarıyla devreye girdi.
* * *
Sonuç olarak, tarım sektöründeki ortaya çıkan temel girdi fiyatlarındaki göreceli artışlar bir sonraki aylar itibarıyla gıda fiyatlarında yeni zamların ardı sıra geleceğine işaret ediyor. TÜİK tarafından he ne kadar ana harcama gruplarının 2020 yılı için açıklanan ağırlık oranlarına göre gıda ve alkolsüz içecekler için yüzde 22,77, alkollü içecekler ve tütün için yüzde 6,06, giyim ve ayakkabı için yüzde 6,96, konut için yüzde 14,34, ev eşyası için yüzde 7,77, sağlık için yüzde 2,8, ulaştırma için yüzde 15,62, haberleşme için yüzde 3,8, eğlence ve kültür için yüzde 3,26, eğitim için yüzde 2,58, lokanta ve oteller için yüzde 8,67, çeşitli mal ve hizmetler için yüzde 5,37 oranı civarında değiştirilmekle beraber;TÜFE’de fiyatla rın derlenme sıklığı, ayda 2 kez, 4 kez ve günlük olmak üzere farklılık gösteriyor.Ay içinde meydana gelebilecek fiyat farklılaşmasının yakalanabilmesi amacıyla, taze sebze ve meyve, tüp gaz, LPG, futbol maçına giriş ücreti ile seçilmiş gıda ürünleri haftada 1 kez olmak üzere, ayda 4 defa, sigaralar, benzin-mazot, altın fiyatları günlük, bunların dışında kalan diğer tüm madde çeşitleri ise ayda 2 kez derleniyor.Gıda ürünlerinden dana eti, kuzu eti, tavuk eti, süt, yoğurt, beyaz peynir, yumurta, margarin, ayçiçek yağı, zeytin, toz şeker, çay, taze meyveler, taze sebzeler için fiyat derleme sıklığı ayda 4 olarak uygulanacak olmasıyla doğruluk derecesinin halen tartışma konusu yapılmasını önlemiş değil. Çünkü Türkiye'deki enflasyonun saatlik, günlük ve aylık olarak açıklanması amacıyla bir grup akademisyen tarafından kurulan ENAG tarafından anlık olarak takip edilen döviz kuru, faiz ve borsa hisse fiyat değişimlerini etkileyen enflasyon verisinin de anlık olarak hesaplanmasıhedeflenirken;ENAG'ın enflasyon sepetinde,TÜİKsepetindeki 418 maddeye karşılık 314 tanesi yer alması yanında Bunun da TÜİK'in enflasyon sepetinin ağırlık olarak %80'ine denk gelmesi tartışmaların sürmesine neden oluyor.
