Avlanma yasağı sürüyor, balık tezgâhları ya boş ya da çiftlik balıkları ile doldurulmuş durumda. Bu arada balıkçılar amatörlerin yakaladığı balıkları satabiliyorlar. Bu balıklar da Karadeniz’de bu mevsimde ya istavrit ya da mezgit. Diğer balık türleri maalesef yok oldu.
Mezgit balığı nasıl bir balıktır? Karadeniz mezgit dip balığı mı?
Mezgit, eti beyaz, yumuşak ve çok lezzetli olan, tavuk etine benzemesinden dolayı tavuk balığı diye de bilinen bir dip balığıdır. “Demersal” denilen denizin dibinde veya dibine yakın yerde yaşayan canlılardır. Bayağı mezgit, sarı mezgit en çok bilinen çeşitlerdir. Sakin balıklardandır.
Mezgit balığı nerede bulunur?
Yurdumuzda bütün denizlerde bulunur. Kış aylarında kuvvetli akıntıyla Karadeniz'den Marmara'ya göçerler. Mezgit’in ağzı büyük olup sivri dişleri vardır. Alt çenede kısa bir bıyığı bulunur. Yan çizgisi kuyruğa doğru uzanır. Üç adet sırt yüzgeci ile iki adet arka yüzgeci dikkat çeker. Mezgitlerin karın bölgeleri hafif şişkin şekildedir. Renkler türlere göre farklı olsa da ekseriyetle sırtları sarımsı kahve renkte olup renkleri parlaktır. Başı, sırtı ve yanlarının üst tarafı sarı kurşunidir. Karnı gümüşi, parlak ve beyazdır. Göğüs yüzgeçlerinin kökü üzerinde yuvarlak siyah leke vardır. İnce uzun gövdeli olup türlerine göre 20-50 cm arasında değişirken Boyu Karadeniz’de en çok 40 cm dir. Ortalama boyu 30-40 cm iken Karadeniz’de 16 cm dir. Ağırlığı iki kiloyu geçen de vardır. Gözleri büyükçedir. Sürüler halinde yaşar. Deniz dibinin çamurlu veya kumlu olduğu yerlerde gıdalarını ararlar. Latince ismi “Merlangius merlangius euxinus’dir”. Minimum av boyu 13 cm’dir. 1 Mayıs-1 Eylül arası genel av yasakları tatbik edilir. Mezgit zehirler mi? Bilmeyenlere mezgit diye satılan balon balıkları zehirleyebilir.
Mezgit balığı nasıl temizlenir?
Mezgit balıkları ayıklanır; kafa ve iç organları çıkarılır, iyice yıkanır, kuyrukları kesilir. Tam temizlemek ve içinde kalıntı kalmaması için bıçak ucu kullanmak gerekir. Hamsiye göre daha fazla firesi olup temizlemesi de daha uzun süre alır. Süzmeye bırakılır.
Mezgit buğulama
Temizlendikten sonra yıkanıp iyice süzülen balıklara tuz serpilerek hafifçe karıştırılırlar. Ateşe dayanıklı bir tepsiye sıra sıra dizilirler.
Bir çay bardağı su ilavesi ile harlı ateşe konulan mezgitlerin bir - iki kaynamadan sonra suları süzdürülür.
Üzerine parça parça tereyağı konulur ve sıvı yağı gezdirilir. Mezgit Buğulama beş - altı dakika sonra ocaktan alınır.
Mezgit hamileler yiyebilir mi?
Bu mevzuda farklı görüşler vardır. Dip balıkları prensip olarak yenmiyorsa mezgitin de bir dip balığı olduğu bilinmelidir. Hekime danışmak isabet olur.
Mezgit balığı en güzel nasıl pişirilir?
Tavası, buğulaması çok lezzetlidir.
Mezgit Yumurtası nedir? Mezgit balığı yumurtası yenir mi?
Havyar lezzetli ve lüks bir gıda olmakla meşhurdur. Havyar, gastronomide her çeşit balık yumurtasına verilen isimdir. Bazı balıkların yumurtaları hususi bir yiyecek olarak ayrıca değerlidir. Mezgit havyarı da yenilmektedir.
Mezgit içindeki havyar nasıl pişirilir? Mezgit Yumurtası nasıl pişirilir?
Mezgitlerin alt kısımlarında bulunan havyar kesecikleri ayrılır. Tavada mezgitlerin yanına konularak pişirilir. Mezgit ve havyarı istenirse mısır unu tuz ve karabiber karışımına bulanarak sıvıyağda kızartılır.
Sodalı Mezgit Tava: Ayıklanıp yıkanan bir kilo mezgit unlanır. Bir kapta karıştırılan bir şişe soda, altı yemek kaşığı un, bir tatlı kaşığı tuz çırpılır. Balıklar bu sosa bulanıp yağda kızartılır.
Tencerede Mezgit: Tava bulunmadığında mezgit ilk tercih olmayan tencerede de yapılabilir.
Mezgit balığı taze olduğu nasıl anlaşılır?
Mezgit fırında Mezgit çeşitleri içinde ekseriyetle tezgahlarda iki çeşit mezgit bulunur:
Büyük mezgit, küçük mezgit.
"Mezgit balığı fırında olur mu?", "Fırında Mezgit Fileto nasıldır?", "Mezgit balığı fırında pişer mi?", "Yumurtalı mezgit fileto", "Fileto mezgit tava", "Mezgit fileto fırında kaç dakikada pişer?", "Sebzeli Mezgit BUĞULAMA" gibi meseleler büyük mezgitle alakalıdır.
Küçük mezgit çok daha ucuz fiyatlı, narin ve pişince kolayca dağılabilen eti ile fazla müdahale edilmemesi gereken, ocakta bir kaç dakikada pişen bir balıktır.
Mezgitin büyüğü hangisidir?
Tezgahta iki boyu sergilendiğinde yanılmanız imkansıza yakındır.
Büyük Mezgit balığı nasıl temizlenir?
Pulsuz bir balık olan mezgit, kolayca temizlenebilir. Sırtındaki üç adet yüzgeç bıçakla alınır. Sonra yine bıçakla balığın ensesine ufak bir çizik atılarak bu kesik karnın alt kısmından kuyruğa kadar devam ettirilir. Açılan bu kesikten mezgitin iç organları tamamen çıkarılır. Kılçığı da kafasıyla beraber tek parça halinde çıkarılan mezgitin dışı ve içi piştiğinde acımsı bir tat oluşmaması için kanı iyice giderilene dek bol suyla yıkanır. İyice yıkanan balık filetolara ayrılır. Suyunun süzülmesi için süzgeçte bekletilir. Pişmeye hazırdır. (Fadime Yılmaz Elma)
