Ülkemiz nezdinde arka arkaya yaşanan Covid-19 Pandemisi ve sonrasındaki %80 leri aşan yüksek enflasyon şartlarının geldiği noktada İPSOSARAŞTIMA“Toplumda kredi kartı sahipliği ne durumda? Kredi kartı kullananlar, dönemlik kart borcunun tamamını ödeyenler, dönemlik borcun biraz azını yatıranlar ve minimum tutarı ödeyenlerin oranları ne?”sorusu başlıklı gerçekleştirdiği araştırma sonuçlarına göre;Finans piyasalarında ve teknolojide yaşanan güncel gelişmelere paralel olarak dünya genelinde ödeme araçlarındaki çeşitlilik gün be gün artmıştır. Eğer taksitli ödeme imkanı varsa kredi kartı sahiplerinin %71’i oranında olduğu belirtilirken;alışverişlerinde taksitli ödemeyi tercih ediyor. Kredi kartı harcamaları ile tüketim harcamaları arasında bir paralellik bulunmakla beraberalışverişlerde taksitli ödemelere doğru bir eğilim gözlemlenmektedir. Her zaman tek çekim ödeme yaptığını söyleyenlerin oranı ise %25 civarında çıkıyor.
* * *
Söz konusu IPSOS Araştırmasında ürkiye’de kredi kartı kullanımı giderek yaygınlaşmış ve her 10 kişiden 9’u alışverişlerinde kredi kartı kullandığı görülmüştür. Alışverişlerin hemen hemen tamamında kredi kartı kullanan bireylerin oranı %49. Bu kişilerin çoğunlukla kredi kartı tercih etmesinden temel sebep gelirlerinin nakit ödeme yapmak için yeterli olmaması (%55) ya da ödemeleri bir sonraki aya erteleyebilmesi (%32). Alışkanlık olduğu için hep kredi kartı kullananların oranı ise %36.dolayında iken,er 3 kişiden biri ödemelerin bir ay ertelenmesinden dolayı kredi kartı ile alışveriş yapmayı tercih ediyor.Dönemlik kart borcunun tamamını ödediğini söyleyen kart sahiplerinin oranı %46 iken, %%21’i dönemlik borcun biraz azını yatırdığını belirtiyor. Minimum tutarı ödeyenlerin oranı ise %26.olarak saptanırken,bireylerin %61’inin kendine ait bir kredi kartı bulunmakta. %9’unun ise kullanmakta olduğu bir ek kart var. Toplamda kredi kartı kullanan bireylerin oranı %70.şeklinde yüksek bir oranda görünüyor.
* * *
Ipsos Türkiye CEO’su Sidar Gedik verilerle ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: “Araştırmamıza katılan her on kişiden üçünün bir kredi kartı yok. Bu aslında kredi kartı piyasasında henüz hala gidilecek bir yol olduğunu gösteriyor. Kredi kartı sahibi olan her iki kişiden biri ‘tüm alışverişlerini’ kredi kartı ile yaptığını belirtiyor. Kredi kartı bilinçli kullanım gerektiren bir ürün. Bireyin finansal kapasitesi dahilinde kullanıldığında hiç kuşkusuz çeşitli avantajlar sağlayabiliyor, mesela her on kart sahibinden yedisi taksitli alışveriş imkanlarından faydalanıyor.Diğer taraftan da tüm alışverişlerini kredi kartı ile yapanların yarıdan fazlası bu davranışın nedeni olarak nakit ödeme için gelirinin yetersizliğini belirtiyor. Yüksek enflasyon ile mücadelede kredi kartı iki ucu keskin bir bıçak gibi. İpin ucunun kaçma ihtimali var, kredi kartı kullanıcılarının %29’u bu duruma yakın, bu kesim ya ancak minimum ödeme tutarını ödeyebiliyor ya da onu dahi ödeyemiyor.” Şeklinde değerlendirme yapıyor.
* * *
Sonuç olarak,IPSOS araştırmanın bu çıkan sonuçları ana liz edildiğinde;kredi kartı kullanımında rasyonelliğin, kredi kartı kullanımı ile ilgili bilgilendirici bankacılık hizmetlerinin yeterliliğine ilişkin algı düzeyinden etkilendiği;kişilerin kredi kartsız sahip oldukları harcama alışkanlıklarının, kredi kartının rasyonel kullanımını doğrudan etkilendiği,kişilerin paraya karşı tutumlarının kredi kartının rasyonel kullanımına da etki ettiği özeti çıkmaktadır. Mamafih burada en fazla etkili olan durumun ise geçtiği miz yıl eylül-ekim aylarında yaşanan döviz kurundaki dalgalanmaların yansımasıyla TL.nin değerinde ortaya çı kan aşınmaların yarattığı çift rakamlı yüksek enflasyonun TÜİK’e göre %80 leri aşmasıyla harcama eğilimleri daha da tetiklenerek IPSOS araştırması sonuçlarına gelinmiştir. Gerçekte bu kapsamda alınması gerekli önlemler dizininde Kredi kartı kullanımında bilinçliliğin arttırılması konusunda tüketici dernekleri, devlet kurumları, sivil toplum kuruluşları, bankalar, üye işyerleri gibi kartlı ödeme sisteminde yer alabilecek tüm kurumların desteğiyle yapılabilecek kampanyalarda kişilerin harcamalarını planlama eğilimlerinin arttırılmasına yönelik uyarılar kredi kartının bir tür borç çevrim aracına dönüşmesini azaltacaktır.