Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, Avrupa Parlamentosu (AP) Ekonomik ve Mali İşler Komitesi’n deki konuş masında, Avro Bölgesi büyümesinin zayıf kaldığını,GSYH’nın 3’ üncü çeyrekte sadece yüzde 0,2 oranında arttığını vurgularken; Uzun süreli ekonomik yavaşlamanın fiyat gelişimlerini etkilediğini hatırlatan Lagrade, “Dünya ekonomisinin genel görünümü durgun ve belirsiz olmayı sürdürüyor. Bu durum, Avro Bölgesi mal ve hizmetlerine olan talebi düşürmekle birlikte iş ve yatırımları etkili yor.” Şeklindeki açıklaması yanısıra Küresel gelişmelerden en faz la imalat sanayinin etkilendiğini belirten Lagarde, tüketim, işgücü piyasası, tüketici güveni ve harcamaların olumlu devam ettiğini” anlatarak;” Büyümenin dış faktörler nedeniyle azaldığı durumlarda bile para politikasıyla makul finansman koşulları sağlanabileceğini anımsatan Lagarde,“Uygun koşullarda düzenli bir kredi ile destekle nen hanehalkı ve şirketler daha fazla tüketim ve yatırım yapabilir.” ifadesini kullandığı izlendi.Bu kapsamda büyümede ortaya çıkan durgunlukla baş edebilmek için yapılması gereken şey; genelleme yapmak gerekirse,uygulanması kolay olmayan sert hükümet politi kalarının makul bir karışımını gerektirir.
* * *
Bu yönde ticaret gerilimlerinin çözülmesi ise, politika yapıcıların yönetmesi en kolay olan ve bu tehlikeli zamanlarda küresel büyü meye en çok ihtiyaç duyulan desteği sağlayabilecek bir katalizör olabilir.Geniş bir perspektif içinde değerlendirme yapmak gerekir se; Uluslararası ticaret, dünya ekonomisinin nasıl yürüdüğü ve ne reye gittiğinin iyi bir barometresi olma eğilimindedir. Bu nedenle ABD-Çin ticaret savaşındaki manevralar ve dünya ticaretindeki di ğer gelişmeler çok fazla dikkat çekiyor.Son ticari veriler ne anlama geliyor? Şeklindeki soruya verebilecek yanta bakılırsa;haberler pek iyi değil.Son veriler sadece dünya ekonomisinin bu yılın başından daha zayıf olduğunu değil, ileride daha fazla zayıflığın da olduğu nu gösteriyor. Yine de, dünya çapında bir küresel durgunluk uyarı sı yapmak için erken. Gidişatın yönü, ABD’nin ticaret politikasına ve Trump yönetiminin, yalnızca Çin’le değil, aynı zamanda Avru pa Birliği gibi diğer büyük ABD ticaret ortaklarıyla olan ticari an laşmazlıklarını bastırmayı veya artırmayı seçip seçmemesine de bağlı olacak. Trump’ın seçimleri küresel ticaretin seyri üzerinden dünyada büyümenin de yönünü belirleyecek gibi görünüyor. Bu kapsamdaki son küresel veriler inclelndiğinde; Uluslararası ticaret hacimleri genellikle küresel GSYİH büyümesi ile aynı oranda ya da ondan daha hızlı büyüme eğiliminde. Dünya ticaretini izleyen Dünya Ticaret Örgütü kısa bir süre önce 2019’da küresel ticaret büyüme tahminini yüzde 2,6’dan yüzde 1,2’ye düşürdü. 2020 için, tahmin yüzde 3’ten yüzde 2,7’ye düşürüldü ki bu bile bir toparlan ma beklendiğini gösteriyor.
* * *
Mamafih diğer göstergeler daha az umut vaat eden bir tablo çizi yor. Gelecekteki ticaret faaliyetinin güvenilir bir göstergesi olarak hizmet veren toplu emtia taşımacılığına dayanan yakından izlenen bir gösterge olan Baltık Kuru Yük Endeksi, yılın ilk sekiz ayında ikiye katlandıktan sonra Ağustos ayından bu yana yaklaşık % 50 oranında düşerek küresel ticarette bir toparlanma umutlarını söndür müş bulunuyor. Bu ticaret dinamiklerinden bazılarını daha iyi anla mak için, DHL Küresel Ticaret Barometresi’ne baktığımzda; En son GTB güncellemesi, ticaret akışlarının neredeyse tüm büyük ekonomilerde olumsuz etkilendiğini gösteriyor. Küresel büyüme nin iki ana itici gücü olan Çin ve ABD endeksleri 50’nin altında ve düşüyor. Diğer önemli gelişmiş ekonomiler için endeksler de gerilemiş durumda ve bu durum, GSYİH büyümesinin yanı sıra ticarette
ki yavaşlamanın geniş temelli doğasını yansıtmakta. Avrupa’daki büyümenin ana itici gücü olan Almanya için düşük ve azalan en deks, son çeyrekte neredeyse sıfır büyüme yaşadığı için resesyon ile flört eden bir ekonomiye işaret ediyor.
* * *
Sonuç olarak, Ticaret gerilimleriyle daha da artmakta olan makro ekonomik büyüme konusundaki belirsizlik düzeyi, makine ve teç hizatın sınır ötesi ticaretini olumsuz yönde etkileyerek dünya çapın daki ticari yatırımları aşağı çekti. Hane halkı tüketimi çoğu büyük ekonomide güçlü seyretti, ancak GTB bileşen endekslerine yansı yan tüketim malları ticaretindeki durgunluk, GSYİH büyümesinin bu ana itici gücünde de zayıflamaya işaret ediyor.Bu gelişmeler, ge nel GSYİH ve yatırım büyümesi gibi ilerideki sorunları ayrıca orta ya koyan diğer makroekonomik verilerle de uyumlu. Dünya ekono misi, bazı büyük ekonomilerdeki zayıf ve yavaşlayan büyümeyi yansıtan bir durağanlık diğer bazılarındaysa büyüyememe ya da hafif bir daralma aşamasına giriyor. Yavaşlayan ticaret büyümesi dünyadaki ekonomik sıkıntıları arttırıyor. Daha da kötüsü, ticari gerilimler ve doğurdukları belirsizlik iş güvenini ve dolayısıyla yatırım büyümesini etkilemeye devam ederlerse dünya ekonomi sinde kalıcı bir iz bırakma ihtimalleri yüksek görünüyor.Küresel durgunluğu Ülkemiz açısından değerlendirdiğimizde ise; 2020 yı lı için öngörülen %5lik büyüme hedefinin gerçekleştirilmesi uzak bir ihtimal. Çünkü yüksek büyüme yüksek enflasyon anlamına ge liyor.Bir taraftan enflasyonu tek haneye düşürme çabası devam ederken böyle bir oranda büyüme rakamını gerçekleştirmek için öncelikle piyasalara yerleşik bir güven ortamının gelmesi gereki yor.