Global ekonomilerdeki son gelinen noktada IMF Başkanı Kristalina Georgieva en son yaptığı açıklamada,”Uluslararası Para Fonu’nun önümüz deki haf ta 2023 için %2,9 olarak açıkladığı büyü me beklentisini düşüreceğini belirterek, durgun luk ve finansal istikrarsızlık risklerinin arttığı na” değinirken;”COVID-19 salgınının neden oldu ğu şoklar, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve tüm kıtalar daki iklim felaketleri göz önüne alındığın da küre sel ekonominin görünümünün karardığını ve durumun daha da kötüye gidebileceğine işaret etmesi resesyon (durgunluk) olgusunun zamana bağlı olarak artma temayülünde olduğunu gösteri yor.IMF Başkanı Georgieva’nın yaptığı açıklama nı detayında“Küresel ekonomide, göreceli öngörü lebilirlik dünyasından temel bir değişim yaşıyo ruz; daha kırılganlığa sahip bir dünya var artık: daha fazla belirsizlik, daha yüksek ekonomik oy naklık, jeopolitik çatışmalar ve daha sık ve yıkıcı doğal afetler,”şeklindeki değerlendirmesine bakı lırsa durum oldukça ciddi.
* * *
Dünyadaki bu yönde gelişen iktisadi olaylar ince lendiğinde; ABD Çalışma Bakanlığı’nın verileri ne göre işsizlik maaşı başvuruları 1 Ekim’de sona eren haftada 29 bin artışla 219 bine ulaştı ve bek lenti 204 binin üzerine çıktı. Devam eden başvu rular da 24 Eylül’de sona eren haftada 1,36 milyona yükseldi. Büyük firmaları işten çıkarma haberleri, Fed faiz artışları ile ekonominin yavaş laması ve yükselen enflasyonun talebi dizginleme si nedeniyle işsizlik maaşı başvuruları önümüzde ki haftalarda dikkatle izlenecek veriler arasında. Yine de genel seviyenin tarihi düşük rakamlara ya kın olması ABD ekonomisinde amaçlanan yavaş lamanın henüz gerçekleşmediği anlamına geli yor. Bu arada Rusya-Ukrayna arasında çıkan sav aş sonrası çıkan enerji krizi sıkıntılarını savuştur ma gayreti içinde olduğu ve çıkış aradığı bir dö nemde enflasyondaki artış da yine sorunun bir par çası durumunda.
* * *
Bahse konu enflasyon sarmalı içinde bulunan ül kelerden bir olan Hollanda’da mevcut enflasyon oranı 1963 yılından bu yana görülmeyen tarihi zirveye ulaştı.Bu anlamda Hollanda İstatistik Kurumu’nun açıkladığı Eylül/2022 Ayı Tüketici Fiyat(TÜFE) verilerine göre Eylül ayında tüketici fiyatları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,5 oranında artış gösterirken, AB uyumlu tüketici fiyat artışı da aylık yüzde 2,8, yıllık bazda yüzde 17,1 oldu.Bu kapsamda değerlendirmede bulunan Allianz Trade, üçüncü çeyrek dönemi tahminle rini içeren 2022–2023 güz dönemi “Küresel Eko nomik Görünüm” raporunu paylaşırken; Rapor, küresel büyümenin 2022’nin ikinci çeyre ğinde yüzde 0,6 oranında daraldıktan sonra, dör düncü çeyrekte negatife döneceğini ve 2023’ün ortasın dan önce toparlanmayacağını öngörüyor. Allianz Trade’in raporunda küresel büyüme tahmini ise ikinci çeyrek tahminlerine kıyasla 1 puan düşürü lerek yüzde 1,5’e çekildi. Haziran ayından bu yana küresel makroekonomik koşulla rın önemli ölçüde kötüleştiğini belirten rapora göre, enerji piyasalarındaki derin ve uzun süreli kırılmalarla birlikte ticari güven üzerindeki olum suz etki, çoğu ülkede imalat sektörünü resesyona itecek.
* * *
Sonuç olarak,söz konusu rapora göre;hızla yükse len faiz oranları ve düşen reel harcanabilir gelir ler, ABD’de bir konut durgunluğuna neden ola cak. ABD, sıkılaşan parasal ve finansal koşulların yanı sıra ara seçimlerden sonra olumsuz bir dış konjonktür ve mali desteğin azalmasıyla GSYH’ de yüzde 0,7’lik bir düşüş kaydedecek. Çin’in ise 2022’deki çok düşük büyüme seviyesinin ardın dan ekonomik toparlanmasının zor olacağı tah min edilirken, büyüme tahminleri 2022’de yüzde 2,9’a ve 2023’te yüzde 4,5’e düşürülmesi de reses yonun ayak seslerini gösterirken; artan ABD-Çin çatışması ve Avrupa’nın enerji krizine tepkisi gibi daha fazla jeopolitik gerilimin mevcut ayrışma eğilimlerine ek kuyruk rüzgârı etkisi yapacağı tah min ediliyor.Gelişmiş ekonomilerin iç talep kay naklı bir durgunlukla karşı karşıya kaldıkça hacim deki küresel ticaret büyümesinin de 2023’te yüz de 1,2 ile düşük kalacağı da öngörülüyor.