Bilindiği gibi bu ayın başlarında gerçekleştirilen %50 doğalgaz,%27 elektrik zamları ile ard arda gelen petrol zamları ile diğer girdilerdeki zamlar sonrası Foreks Digital bünyesinde hizmet veren Foreks-Haber tarafından 19 ekonomistin katılımıyla düzenlenen ankete göre; ekonomistlerin Ocak ayı TÜFE tahmini yüzde 9,80 artış yönünde oluştu. TÜFE’de Ocak ayı ortalama tahmin yüzde 9,86 artış olurken, yıllık veride medyan tahmin yüzde 46,95, ortalama yüzde ise 47,01 olarak saptandı.Bu kapsamdaki Yurt içi ve yurt dışı finansal piyasalar ile ilgili haberlerin yanı sıra yorum, teknik analiz, anket ve raporlara anlık olarak ulaşılabilmesini sağlayan ForeksHaber, enflasyon anketi sonuçlarını açıkladı. Ekonomistlerin Ocak ayı Tüketici Fiyatları Endeksi’nde (TÜFE) aylık medyan tahmini yüzde 9,80 artış olacağı yönünde öngörüde bulunuldu.Bu anlamdaki Forek-Haber’in 19 ekonomist ile düzenlediği ankete göre, TÜFE’de Ocak ayı ortalama tahmin yüzde 9,86 artış olurken, yıllık veride ise medyan tahmin yüzde 46,95, ortalama yüzde 47,01 oranında olacağı belirlendi.
* * *
Konuyla ilgili bu aya ait TÜFE’de aylık en yüksek ve en düşük artış beklentileri sırasıyla yüzde 13,72 ve yüzde 6,52 şeklinde oluşurken, yıllık tahminler aynı sıralama ile yüzde 52,19 ve yüzde 42,56 oranlarında oldu.Geçtiği miz Aralık/2021 ayına ait bu oranların TÜFE verisi, aylık yüzde 8,10 artış beklenirken, yüzde 13,58 artış yönünde açıklanmış ve yıllık enflasyon %36,08 seviyesinde çıkmıştı.Söz konusu bu ankette 2022 sonu TÜFE medyan tahmini yüzde 35,00 olurken, ortalama tahmin yüzde 34,39, maksimum ve minimum beklentiler ise yüzde 42,00 ve yüzde 27,60 olarak gerçekleşti. Geçen ayki ankette yıl sonu beklentiler yüzde 21,70 seviyesinde oluşmuş, beklenti aralığı ise yüzde 19,81 ila yüzde 25,20 bandında tespit edilmişti.Ekonomistlerin enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE C Endeksi’ne ilişkin tahmini ise aylık yüzde 6,00, yıllık bazda yüzde 38,00 artış yönünde oluştu. Ankette, tahmin aralığı aylık bazda yüzde 9,40 ile yüzde 4,00 aralığında, yıllık bazda ise yüzde 42,66 ila yüzde 35,60 bandındagerçekleşti.
* * *
Bu arada 2022 yıl sonu C Endeksi medyan beklentisi yüzde 29,80, ortalama tahmin yüzde 29,80 seviyesindeoluşurken; en yüksek tahmin yüzde 30,00, en düşük ise
yüzde 29,60 oldu. Bir önceki ankette medyan beklenti ise yüzde 18,75 seviyesinde bulunuyordu.Siyasi Otorite ye göre her ne kadar enflasyonla yapılan mücadelenin tek rakama indirgenmesi düşünülse bile; özellikle akar yakıta kurdaki gelişmelere bağlı olarak arka arkaya sürekli yapılan zamların sürmekte oluşunun bu çabaları sonuçsuz bırakırken açıkça gölgelediği görülüyor. İktisa di açıdan değerlendirildiğinde geçtiğimiz Aralık ayında ki döviz kuru üzerinde gerçekleştirilen operasyonla bir dolarlık 18,00TL karşılığı 13,50TL ye kadar düşürülmüş olsa da fiyatlardaki ön maliyetlerin yüksek oluşu sebebiy le yukarı yönlü yapışkan olan zamlı girdiler nedeniyle is tenen seviyeye kadar fiyatlarda düşme beklentisinin ger çekleşmesi pek mümkün görüşmüyor.
* * *
Sonuç olarak,Merkez Bankası’nın (TCMB) yılın ilk enf lasyon raporunda 2022 yıl sonuna ilişkin enflasyon tahminini yüzde 11,8'den yüzde 23,2'ye yükseltmiş olsa bile bu tahminin gelişen şartlar ışığında tutturulması oldukça zorlaşıyor. Neticede bu yıl için öngörülen %23,2 lik enflasyon öngörüsünün yeniden revize edilmesi ihtiyacı ortaya çıkabilir. Kaldı ki TCMB’nın enflasyon raporunun detaylarınadikkatlice bir göz atıldığında döviz kurlarına bağlı fiyatlama davranışı enflasyonu yükselten en belirleyici unsurlardan biri olduğuna değini lirken,kur gelişmelerinin ve ithalat fiyatlarının yanı sıra tedarik zincirindeki aksamalar da üretici fiyatlarının yükselmesine neden olduğu belirtilerek;emtia fiyatları önceki rapora göre yüksek seviyelerini korumakla birlikte oynak bir seyir izlediği de baştan kabul ediliyor. Hal böyle iken,TCMB’nın ayrıca “enflasyonu artıran arz-talep uyumsuzlukları ve kapasite kısıtlarının ortadan kaldırılmasını ve cari işlemler dengesindeki eğilimin güçlenmesini önemsiyoruz” şeklinde açıklama yapılsa da tarım ve hayvancılık sektörlerinde yaşanan altından kalkılamayacak seviyedeki yüksek maliyetler için radi kal önlemler tam anlamıyla alınmadığı sürece gıda maddelerindeki fiyat artışlarının önlenmesi mümkün olmadığı gibi yüksek enflasyon artışının da önüne geçile meyecek gibi görünüyor.