Bu kapsamda Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) Covid-19 Virüsünün yayılmasını önlemek üzere açıkladığı tedbirler incelendiğinde;
1-Eller: DSÖ Sağlığın teşviki ve geliştirilmesinde “Lütfen ellerinizi sık sık sabun ve su veya alkol bazlı bir çözümle yıkayın .”önerisini en başa aldığı görülü yor. Sabun ve su ile veya tercihen alkol bazlı bir el çözeltisiyle sık sık yıkama, ellerinizde olabilecek virüsleri öldürür. Çok basit, ama çok önemli.
2-Dirsekler: Hapşırırken veya öksürürken burnunuzu ve ağzınızı bükülmüş bir dirsek veya doku ile örtün. Dokuyu hemen atın ve ellerinizi yıkayın. Damlacık lar koronavirüsü yayar. Solunum hijyenini uygulaya rak böylece çevrenizdeki insanları soğuk algınlığı, grip ve koronavirüs gibi virüs bulaşmasından da korursunuz.
3-Yüz: Virüsün vücudunuza girmesini önlemek için yüzünüze, özellikle gözlerinize, burnunuza veya ağzı nıza dokunmaktan kaçının. Eller çok fazla yüzeye dokunur ve virüsleri hızla alabilir. Kontamine olduk tan sonra eller virüsü yüzünüze aktarabilir, virüsün vücudunuzun içinde hareket edebileceği ve kendinizi iyi hissetmemenize yol açabileceğinden bu da çok önemli.
4-Mesafe: Sosyal etkileşim açısından bir adım geriye gidin.Diğerlerinden en az bir metre mesafede kalın. Böylece sosyal mesafeyi koruyarak, yakınlardaki hapşırma veya öksüren birinin damlacıklarını solu maktan kaçınmış oluyorsunuz.
5-Hissedin,belirtilerinizi bilin: Lütfen yerel sağlık yetkilileriniz tarafından verilen tüm talimatları izle yin. Ateş, öksürük ve nefes almada zorluk çekiyorsa nız, tıbbi yardım alın ve derhal acil tıbbi yardımı arayın. Yerel sağlık yetkilileri bölgenizdeki durum hakkında en son bilgileri sağladığından haberdar olun. Lütfen sağlık yetkililerinin özel talimatlarını izleyin ve sizi uygun yerel sağlık tesisine yönlendirme lerine izin vermek için önceden arayın.Bu sizi koruma ya ve virüs ve diğer enfeksiyonların yayılmasını önlemeye yardımcı olur.
Bütün bunların dışında gerçekte pandemi durumdaki covid-19 virüsünün yayılımını olabildiğince önle mek üzere mutlaka hızlı tespit kitlerinin çok sü ratli bir şekilde ve geniş bir organizasyon dağı lımına göre şüpheli vakaların tespitinde kullanıl ması ve hastalığın yaygınlaşma hızının üzerinde test yapılması yanında kesinleşmiş olanların(yani test sonucu pozitif çıkanların) derhal izolasyona alınması büyük önem taşıyor. Çünkü burada esas olan taşıyıcı durumundaki kişilerin tamamının önlenmesi halinde ve bulaşanların da karantinaya alınmak suretiyle tedavi altına alınmasıyla salgının önlenmesi mümkün olabilir.Şu andaki mevcut uygu lamalara da bakıldığında; 65 yaş ve üstü kesimle ilgili sokağa çıkma yasağı uygulaması başlatılmış olmasına rağmen idrak düzeyi açısından bu kesimler nezdinde tam önlem alınmıış görünmemektedir.Çünkü hangi yaş grubu olursa olsun ev dışındaki taşıyıcı durumun dakilerin de salgını yaygınlaştırması her zaman müm kün olabilmektedir.
* * *
Sonuç olarak,diğer bir önemli husus ise koruyucu halk sağlığı hekimliğinin mutlak şekilde destek olarak devreye sokulması.Bu kapsamda henüz koruyucu aşı sı bulunmamış olsa bile tüm iletişim kanallarının kul lanılarak en temel gereksinim olan korunma konusun daki bilinmesi gereken hususlarla ilgili bilgilendirme nin geniş toplum kesimlerine her türlü yazılı ve görsel yayın araçlarıyla yapılmasının temini de büyük öne me sahip.Öte yandan mevcut bilgi kirliliğinin en titiz bir tarzda engellenebilmesine yönelik dış ülkelerde ol duğu gibi şeffaflık ilkesinin dikkate alınarak açıklıkla covid-19 virüsünün yol açtığı bulaşma ile insan zayia tı hakkında tam şekilde bilgilendirme yapılması sağla narak pandeminin kontrol altında tutulduğuna dair top luma güven verilirken;ayrıca salgının toplum desteği ile önlenebileceğinin de idraki içinde olmalarına im kan verilmelidir.Neticede geçmişte olduğu gibi Dün yada salgın durumundaki her türlü ebola,veba gibi bu laşıcı hastalıklarla mücadele edilerek üstesinden gelin diği de kesinlikle unutulmamalıdır.
KAYNAK:Covid-19 Bulaşma riskinden korunmanın beş şartı (Dünya Sağlık Örgütü-WHO)