Küresel anlamdaki pandemik yani salgın özelliğini koruyan korono virüsünün geniş yelpazede yaygınlaş masının önüne geçilmeye çalışılırken,şimdi de tüm Dünyayı yeni bir resesyon dalgası sarmaya başladı. Türkiye’deki iktisadi durumla ilgili Merkez Bankası tarafından yayımlanan Mart/2020 Anketine bakılırsa; hem iyi hem de kötümser gelişmeler göze çarpıyor. Bu yönde olumlu;enflasyon öngörülerinin 12-10 yıl ufukta hafif de olsa gerilediği görülüyor.Cari açık 2019’a göre yükseliyor,fakat “finanse edilir”düzeyde kalıyor.Döviz kuru ise yerini dalgalanmaya bırakıyor.
Geçen hafta sonuna doğru cuma günü yayımlanan ayda bir kez çıkarılan söz konusu “Beklenti Anketi” ne göre TCMB’nin seçtiği finans kesimi ve reel sek tör uzmanlarına enflasyon, büyüme,faizler, cari açık ve döviz kuru tahminleri soruluyor.Bir çok yayın organın da yer alan manşetlere karşın, TCMB’nin yayınladığı kendi tahminleri değil, katılımcılardan aldığı cevapların ortalamasıdır. Halen Türkiye’de 12-24 ay vadede uzmanların ne düşündüğüne dair nadir göstergelerden biri olan TCMB Beklenti Anketi gele cekle ilgili plan yaparken temel ekonomik göstergele ri kullanan,yatırım yapan herkes tarafından yakından takip edilmesinde yarar bulunuyor.
* * *
TCMB’nın Mart anketinde Mart Anketi’nde de hem iyimser hem de kötümser gelişmeler var. Ankete göre TÜFE enflasyonu yıl sonunda %9.98’e, 12 ay sonra %9.51’e gerileyecek. TCMB 2020 yıl sonu hedefi olan %8.5’a erişmek 24 ay sonra!Katılımcılar TCMB’ nın politika faizini yıl sonunda %9.18’e, 24 sonra ise %8.72’ye indireceğini öngörüyor. Yıl sonunda $12 milyar,gelecek yıl ise $16.5 milyar cari açık veriyoruz ki, mali kriz yaşanmazsa, rahatlıkla finanse edilir. Öte yanda, uzun süredir yükselme eğiliminde olan GSYİH tahminlerinde hafif de olsa bir gerileme var. Yıl sonu büyüme oranı %3.50’den %3.33’e düşerken, 2021 tah minleri ise %3.78’den %3.85’e yükseliyor. Her iki tah minin de Orta Vadeli Ekonomik Programda hedef ko yulan %5’in oldukça altında kaldığını hatırlatalım.
* * *
Anket’e katılanların tahminleri,az çok Reuters,Foreks, AA ve BloombergHT anketleri ile büyüme ve cari açık yönünden benzeşiyor.Fakat, TCMB’nin faizleri yaz aylarında %8.5’a indireceği yorumları ankette des tek bulmuyor. DSÖ taraından pandemik ilan edilen
Korona virüsünün hem dünya hem de Türkiye’de eko nomik dengeleri küresel bazda çok hızlı değiştirdiği bir dünyada yaşıyoruz.Bu nedenle, asıl Nisan anketi oldukça önemli olacak.Cari açık ve büyüme öngörüle rinin bir miktar aşağı gelmesi beklentisi hakim durum da.Enflasyon bazında kararsızlık sürüyor, çünkü koro nanın bir taraftab hem bastırıcı, diğer yönden hem de azdırıcı bir etkisi var.
* * *
Sonuç olarak,koronavirüsün yayılması ile dünya eko nomilerinin maliyetleri önemli ölçüde artmış durum da.Yapılan ön çalışmalar Euro bölgesinde ve Japonya ‘da daralmalara işaret ediyor.Öyle görünüyor ki önü müzdeki hafta küresel politika yapıcıların dünya eko nomisini istikrara kavuşturmak için yeni çaba göstere cekleri bir dönem başlayacak. Çarşamba günü FED toplantısı var. Fed’in çarşamba günü Washington’da bir araya geldiğinde salgının küresel ekonomiye verdi ği tehdide karşı önlemlerini de artırması bekleniyor. ABD Merkez Bankasının faiz oranlarını en az yarım puan düşürmesi ve yatırımcılar için güveni sağlaması bekleniyor.FED,travmatik düşüşler sonrasında yatı rımcılar arasında güveni canlandırmaya çalışacağı yö nünde beklentiler var.Bu çerçevede FED’in yeni bir parasal genişleme programını duyurması da bekleni yor.Türkiye tarafında da bir dizi önlemler alınması yö nündeki 19 Martta TCMB toplantısı var.Toplantıdan faiz indirimi bekleniyor.Bu arada faizlerdeki indirim TL.varlıklarındaki yönelimi etkileyebilir.
