Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK)tarafından Temmuz/2022Ayına ait yeni açıklanan Perakende Ticaret ve İnşaat Güven Endekslerine göre;mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi Temmuz ayında bir önceki aya göre; hizmet sektöründe %1,5 ve perakende ticaret sektöründe %4,5 azalırken, inşaat sektöründe ise %2,4 arttış oldu.
Mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksleri, Temmuz/2022
* * *
Buna göre Hizmet Sektörü Güven Endeksi Haziran ayında %119,6 iken,Temmuz ayında azalma göstere rek %117,8 olurken,Perakende Hizmet Sektörü Güven Endeksi ise Haziran ayındaki %118,7 dendüşme gös tererek %113,4’e düşerken; İnşaat Sektörü Güven Endeksi Haziran ayındaki aldığı değer olan %83, den artış trendi göstererek %85.0 e çıktı.İnşaat Sektörü Gü ven Endeksindeki artış daha ziyada yabancıların konut satınalmak üzere inşaat sektöründeki ortaya çıkan yoğunlaşmalarından kaynaklandı.Ancak bu arada İnşa at sektöründeki maliyet artışlarının zaman içinde hız lanacak olması sebebiyle bu göreceli artışlar geçici bir durum oluşturuyor.Bir zaman sonra inşaat sektöründe ki elde kalan konutların büyük bir stok oluşturması ne deniyle genel olarak konut satışlarında durgunluk gözlemlenmesi de ihtimal dışı değil. Çok tabii olarak hal böyle iken artış trendini muhafaza eden yüksek enflasyonu da unutmamak; konut satışlarını her halü kârda öne çekebileceğini de hatırdan çıkarmamak gerekiyor.
* * *
Sonuçolarak,okuyucularımıza bu güven endeki verilerinin değerlendirilmesine yönelik yeniden hatırlat mak açısından; Güven endeksleri 0-200 aralığında değer alabilmekte, endeksin 100'den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini,100'den küçük olması ise kötümserliğini göstermektedir. Bu anlamda küresel ekonomilerdeki yaşanan resesyon (durgunluk içinde enflasyon) olgusu da dikkate alındığında İnşaat Sektörü güven endeksindeki 100’ün altında seyreden rakamsal değerler nedeniyle bu sektörün toparlanmasının biraz zaman alacağı; konut fiyatlarındaki yükselişlerin fırsatçılıkla eşleşen yapay yüksek artışların önlenmesine yönelik tedbirler alınmasının gerekliliğinin ortaya çıktığı; Hizmet ve perakende sektörlerindeki güven endeksindeki düşüşlerin ise finansal kırılganlıklardan ve tedarik zincirindeki aksamalar dan kaynaklandığı izlenimine dayanmaktadır. Özellikle inşaat sektöründeki son gelinen noktada Türkiye Müteahhitler Birliği’nin (TMB) hazırladığı 2022 yılının ilk yarısına yönelik İnşaat Sektörü Analizi Raporu’na göre, artan girdi maliyetleri sonucunda yüzde 7,2 gerileyen inşaat sektöründe faaliyetler durma noktasına geldi. Sektörün takipteki kredi miktarı ise 30 milyar Türk lirası düzeyinde gözü küyor. Bir de ayrıca finansal koşullardaki belirsizlikle birlikte sektörde hakediş ödemelerinde dikkat çeken uzun süreli gecikmeler ve artan vergi yüküyle birlikte yüksek borçluluk da devam ediyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, inşaat sektöründe kullanılan nakdi kredi toplamı 2022 mayıs ayında yıllık yüzde 51 artışla 513,5 milyar TL olarak belirlenmiş durumda.
KAYNAK:Temmuz/2022 Ayı Hizmet,Perakende Tica ret ve İnşaat Güven Endeksleri (TÜİK)