Her ay Türk-İş tarafından peryodik olarak düzenli açıklanan Ocak/2020 Ayı Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırmasına göre     Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebil   mesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarının(aç       lık sınırı) 2.219,45 TL,olurken; Gıda harcaması ile birlikte gi yim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcama larının toplam tutarı ise(yoksulluk sınırı)7.229,49 TL,nŞeklin       de kayda geçti.Bu arada evli olmayan- çocuksuz bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 2.697,82 TL olarak hesaplandı.         Türk-İş tarafından yapılan açıklama doğrultusunda,dört kişi      lik bir ailenin aylık harcama tutarı son bir yılda 687 TL artış gösterirken,ücret gelirleri yılık olarak bu tutarda artmayan ça lışanların satın alma gücü yaşanan enflasyon karşısında aşındı Sadece mutfak masrafı için yapılması gereken harcama tutarı    ise son bir yılda 211 TL arttı. TÜRK-İŞ tarafından hesaplanan gıda endeksi ile TÜİK tarafından hesaplanan tüketici fiyatları endeksinin altında yer alan gıda fiyatları endeksindeki on iki aylık değişim incelendiğinde, birbirine paralel bir gelişim gös terdiği dikkat çektiği belirtilerek,2018-2019 döneminde yüzde 25-35 bandında seyreden fiyat artışları son aylarda gerilemiş ve 2020 yılının ilk ayında yüzde 10 bandına yerleştiği de açıklan    dı.

                                *      *       *

TÜRK-İŞ’in verileri temel alındığında “mutfak enflasyonundaki değişim Ocak 2020’de şu şekilde oldu;

-Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 2,62 oranında arttı.

-Yılın ilk ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 2,62 oranında oldu.

-Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 10,49 oldu.

- Ortalama artış oranı ise yüzde 15,93 olarak hesaplandı. Bu arada geçen yıl bu aylarda, özellikle marketlerde, ülke genelinde yürütülen “enflasyonla mücadele” kapsamında indirimli fiyat uygulandığı ve buna bağlı olarak enflasyon sepetinde ağırlıklı olarak yer alan temel gıda maddelerinin fiyatlarındaki bir gerile me sağlandığının da hatırlanmasına dikkat çekildi.Ayrıca 2020 Ocak ayı itibariyle TÜRK-İŞ hesaplamasına temel alınan gıda ürünlerinin fiyatlarında gözlenen değişim durumu da;

-Süt, yoğurt, peynir grubunda; yılsonu fiyat ayarlamaları sonrası yılın ilk ayında önemli bir fiyat değişikliği görülmedi.

-Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta; dana kıyma ve kuşbaşı etin fiyatı arttı, tavuk fiyatı ise değişmedi. Sakatat ürünlerinden dana ciğer ve yürek fiyatı arttı, diğerleri aynı kaldı. Balık fiyatındaki artış bu ay da devam etti. En fazla tüketilen hamsi ve istavrit kilogram fiyatı 30 TL’ye kadar yüksel di.

                                *      *       *

Hesaplamada her zaman olduğu gibi fiyatı nispeten ucuz ve yaygın satılan balıklar esas alındı. Yumurtanın fiyatı geçen ay geriledikten sonra -aradaki farkı da kapatarak- bu ay yükseldi. Bakliyat ürünlerinden (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mer cimek, nohut, barbunya vb.) nohut hariç tümünün fiyatı arttı. Sadece bu gruptaki ürünlerde tespit edilen fiyat artışlarının aylık mutfak masrafına getirdiği ek yük yaklaşık 45 TL oldu.

-Meyve-sebze ortalama fiyatı bu ay ortalamada yüzde 7,51 oranında arttı. Ailenin gıda harcaması içinde ağırlıklı yeri olan

yaş sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı bu ay 5,87 TL (geçen ay 5,46 TL) olarak hesaplandı. Sebze ortalama kilogram fiyatı

geçen ay 5,75 TL iken bu ay 6,19 TL’ye yükseldi. Meyve ortalama kilogram fiyatı ise yüzde 6,65 oranında artarak 5,13 TL (geçtiğimiz ay 4,81 TL) oldu.

Hesaplamada bu ay yine 18 sebze ve 8 meyve olmak üzere toplamda 26 ürün dikkate alındı. Hesaplama yapılırken -her zaman olduğu gibi- pazarda yaygın bulunan mevsim ürünleri esas alındı. Araştırmada ürünlerin tek tek ağırlığı yerine harcama sepetindeki meyve-sebze tüketiminin toplam miktarından hareket edildi.

-Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; bu ay önemli bir fiyat değişikliği tespit edilmedi. Ekmek fiyatı önce yüzde 20 artırıldı ve sonrası bu artış geriye alındı. Eğer ekmekteki fiyat artışı geçerli olsaydı aile bütçesine gelecek ek yük aylık 47 TL olarak hesaplanmıştı.

                                *      *       *

Sonuç olarak, Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tere yağı, margarin, zeytinyağı ve ayçiçeği yağı fiyatı bu ay değişme di. Siyah ve yeşil zeytin fiyatı ortalamada -az da olsa- yine arttı. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb.) ürünlerinin fiyatı değişmedi. Çay ve ıhlamur fiyatı ile baharat (kimyon, nane, karabiber vb.) fiyatları aynı kaldı. Şeker, tuz, bal, reçel, pekmez ve salça fiyatı da bu ay yine değişmeyen ürünler arasında yer al dı.Türk-İş’in açıklama detayında;”Konfederasyonumuzca hesap lanan tutarlar ücret düzeyi olmayıp haneye girmesi gereken top lam gelir miktarıdır.” Denilirken;;ayrıca hanede çalışan sayısının sınırlı ve fakat ele geçen ücretin yetersiz olduğu durumlarda, elde edilen gelir birden fazla kişinin geçimini karşılayamamakta, kişi başına “insanca geçim için” yapılması gereken harcama tutarı yetersiz kalmaktadır.”şeklinde değerlendirme yapıldığı da görül  dü.