Türkiye Ekonomisinde Ağustos/2021 Ayı Verilerinin Geleceğe Olan Yansımaları

Abone Ol

Görünen o ki Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, Tüketici Fiyat Endeksi ise (TÜFE) ağustosta yıllık yüzde 19,25 artış kaydederken; endeksteki artış aylık bazda ise yüzde 1,12 düzeyinde gerçekleşti. Bu arada AA Finans'ın gerçekleştirdiği ankete katılan ekonomistler, ağustos ayında enflasyonun yüzde 0,72 artmasını bekliyordu. Gerçekte ekonomistlerin ağustos ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 0,72) göre bir önceki ay yüzde 18,95 olan yıllık enflasyonun yüzde 18,78'e gerileyeceği hesaplanıyordu.Beklentilerin üzerinde gelen bu enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, 2003 yılı bazlı TÜFE'nin ağustos ayları tarihsel ortalamasının yüzde 0,41 düzeyinde bulunduğunu, bu yıl için baz etkisinin lehte olduğuna işaret ettiğini, ancak verinin beklentilerin üzerinde geldiğini belirtirken; enflasyonun geçen yıla göre yükselmesinde gıda ve gıda dışı gruplardan ev eşyası ve lokanta-otellerde görülen fiyat artışlarının etkili olduğunu aktaran Bürümcekçi’nin, kura hassas gruplarda ise görünümün olumlu olduğunu ifade etmesi ise fazla iyimser bir yorum şeklinde.

* * *

Çünkü Ağustos/2021ayı öncesinde fiyat artışlarının yine gıda maddeleri ve gıda dışı maddeleri üzerinde yoğunlaşması sebebiyle;daha ziyade girdi fiyatlarındaki yükselişlerden kaynaklandığı da dikkate alındığında,aslında bili nen bir durumdu.Nitekim Temmuz ve Ağustos aylarında Yİ-ÜFE sırasıyla Yİ-ÜFE (2003=100) 2021 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %2,46, bir önceki yılın Aralık ayına göre %25,05, bir önceki yılın aynı ayına göre de %44,92 ve on iki aylık ortalamalara göre %28,47 artış gösterirken;Yİ-ÜFE (2003=100) 2021 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %2,77, bir önceki yılın Aralık ayına göre %28,51, bir önceki yılın aynı ayına göre %45,52 ve on iki aylık ortalamalara göre %31,34 artış göstermesi bu artışların bir sonraki aylara da kademeli olarak yansıya cağını açıkça gösteriyordu.

* * *

Diğer taraftan da bu kapsam da değerlendirmede bulunan Ahlatçı Yatırım Menkul Değerler Araştırma Müdürü Barış Ürkün de eylül ayı enflasyonunda geçen seneden baz etkisi ve TL'nin dolar karşısındaki kazanımı ile bir geri çekilme ihtimalinden bahsedildiğini, ancak kendisinin gıda ve emtia

fiyatlarındaki yükseliş, maliyet unsurları ve devam eden salgının olumsuz etkisi gibi nedenlerle beklentilerin üzerinde bir rakam öngördüğünü belirtirken;Gıda fiyatlarında uzun bir süredir yükseliş yaşandığına dikkati çeken Ürkün;"Yurt dışına bakınca orada enflasyon yükselişinin nedenleri arasında gıda ve emtia fiyatlarındaki yükseliş ile tedarik ve arz sorunları gibi maliyet unsurları öne çıkıyor. Bunlar henüz ortadan kalkmadı ve bizi de etkiliyor doğal olarak. Bu nedenle her ne kadar otomotiv sektöründe vergi matrahı indiriminin enflasyonu aşağı yönlü etkileyeceği ve baz etkisi ile beklentiler düşük kalsa da biz enflasyonun beklenti üzeri geleceğini tahmin ettik. Nitekim baktığınızda gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon, yüzde 29 ile TÜFE'den çok çok yüksek, neredeyse 10 puan üzerinde. Diğer taraftan ağustosta güçlü bir turizm sezonu geçirdik, kısıtlamalar kaldırılınca geçen yıla göre çok daha kuvvetli bir dönem geçirdik. Bunun da enflasyonda etkisi var."sözleri ise daha gerçekçi görünüyor.

* * *

Sonuç olarak,hal böyle iken,Merkez Bankası’nın bu haftagerçekleştireceği Eylül ayı toplantısı için Ağustos/2021 ayı enflasyon rakamları sebebiyle de elinin oldukça zayıfladığını söylemek mümkün. Çok tabii olarak buna rağmen TCMB’nın mevcut koşulları zorlamak suretiyle şahin bir kararla faiz indirimi yönüne gitmesi de ihtimal dahilinde olsa bile; ekonomistlerin birçoğunun faizin sabit bırakılacağı yönünde görüş bildirmeleri öngörüsü de tutabilir.Önümüzdekiperşembe TCMB'nin faiz kararı ve sanayi üretimi, cuma ise cari denge ve konut satışlarıyla birlikte Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Fitch'in Türkiye kredi notu değerlendirmesi takip edilecek. Hafta boyunca şirketlerin ikinci çeyrek bilançoları da yatırımcıların odağında yer alırken;küresel pay piyasalarında para politikasındaki belirsizliklere karşın makroekonomik verilerdeki oldukça karışık sinyaller sonrası genişleyici para politikasının bir süre daha devam edeceğine ilişkin beklentilerle beraber, gelecek hafta küresel bazda enflasyon verileri başta olmak üzere yoğun veri gündemi takip etmekten başka bir çözüm yolu da yok; Ayrıca küresel pay piyasalarında para politikasındaki belirsizliklere karşın makroekonomik verilerdeki karışık sinyaller sonrası genişleyici para politikasının bir süre daha devam edeceğine ilişkin beklentilerle rekorlar kırılırken, gelecek hafta küresel bazda enflasyon verileri başta olmak üzere yoğun veri takibi de gündemde olacak gibi gözüküyor.