TÜRKİYE EKONOMİSİNDE SON DÖNEM STAGFLASYON ENDİŞELERİ ARTIYOR

Abone Ol

Son gelişmeler kapsamında Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle; tedarik sıkıntılarının yeniden baş göstermesi, mali yaptırımların petrol ve doğalgaz sevkiyatını yavaşlatacağına yönelik mevcut beklentiler enflasyonist endişelerini arttırırken,küresel piyasa lardavaril başına petrol fiyatları 100 dolarlık kritik sınırı aşmış durumda.Bu arada Avrupa’da doğalgaz fiyatları %15 yükseliş gösterdi. Enflasyon endişelerine, savaş riskinin Avrupa’da ekonomik durgunluk yaratabileceği endişelerin de eklenmesi dünya piyasalarında stagflasyon fiyatlamasına yol açtığı görülü yor. Tüm bu gelişmelere karşın hızlı bir ateşkes ve anlaşma sağlanamaması durumunda, global büyümenin %1 kadar etkileneceği tahmin ediliyor.Bu yıl için faiz artırımı beklentileri azalırken; ilk faiz artırım beklentisi sonbahara ötelendi,Almanya ise 10 yılık tahvili Ocak ayından bu yana ilk kez negatife geriledi. ABD 10 yıllık tahvil faizleri Ocak ayının sonuna gerilerken, Fed’in yıl içerisinde faiz artırım sayısının beklenildiğinden daha sınırlı olabileceği konuşul maya başlandı.

* * *

Piyasalardaki global risk alma iştihanın sert bir şekilde düşmesi, dolar başta olmak üzere gelişmiş ülkelerin tahvillerine bir anda talebi arttırırken,. Rublede yüksek volatilite, gelişen para birimlerinin değer kayıplarına rağmen Türk lirası dengeli bir görünüm sergileme yönünde izlendi. Hal böyle iken,jeopolitik-jeostratejik dışsal riskler de dikkate alındığında Fitch ve Moody’s, Rusya’nın ülke kredi notunu altı basamak düşürerek “çöp” statüsüne indirdi ve Batı yaptırımlarının Rusya’nın borcunu ödeme kabiliyetini şüpheye düşürdüğünü ve ekonomisini zayıflatacağına da işaret ediliyor.Diğer taraftan da Birleşmiş Milletler, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini kınarken; Türkiye oylamada lehte oy kullanarak, 141 ülke evet, 5 ülke ise karşı oy (Rusya, Suriye, Eritre, Belarus ve Kuzey Kore) pozisyonunda görüldü.

* * *

Rusya’nın Ukranya üzerinde gerçekleştirmeye çalıştı ğı işgal hareketi devam ederken; yaşanan bu gelişme ler üzerine piyasaların da haklı olarak güvenli limanlara akın ettiklerine de tanık oluyoruz.Türbülansların yaşandığı bu dönemde tedarik zincirinde yaşanacakkırılmaların emtia fiyatlarını uçurduğu bir ortamda, ABD Doları güvenli liman edası ile değer kazanıyor. Küresel anlamdaki ekonomilerden ABD’de ise Amerikan Merkez Bankası (FED)Başkanı Powell, yüksek enflasyonu sınırlamak için bu ay faiz artırımı planına uyacaklarını ancak Ukrayna’da savaşın patlak vermesinin FED politika yapıcıları için görünümü “son derece belirsiz” hale getirdiğini açıklasa da, “son derece sıkı” istihdam piyasasının faizlerin artırılmasını gerektirdiğine dair yönlendirmesini tekrarladı. Faiz oranlarını “dikkatlice” yükseltmeye başlayacaklarına vurgu yapan Powell, enflasyon görünümünün iyileşmemesi durumunda, daha da agresif hareket etmeye hazır olduklarının altını çizme si oldukça dikkat çekti.

* * *

Sonuç olarak,Türkiye’deki gelişmeler açısından bu hafta ortasında Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı Şubat ayı öncü dış ticaret verilerine göre;ihracat geçen yılın aynı ayına göre %25,4 artışla 20 milyar dolar, ithalat ise son yılların en ağır kış koşulları nedeniyle artan enerji talebine de bağlı olarak %45,6 artışla 28,1 milyar dolar oldu. Böylelikle, dış ticaret açığı, Şubat’ta %142 artışla 8,1 milyar dolar, ilk 2 ayda %186,3 artışla 18,4 milyar dolar oldu.Diğer bir olumsuz geliş me ise TL üzerinde neden değer kaybı baskısı olduğunun da bir cevabı dış ticaret verilerinde yatıyor. USDTRY kuru dün 14,13 seviyesine varan bir yükseliş kaydetti. Lakin, mevcut küresel koşullar altında, kamunun süregelen desteği ile yükselişin de oldukça sınırlı kaldığıgörülüyor.Dünya barışını ciddi şekilde tehdit eden Rusya-Ukrayna eksenindesüregelen gelişmelere bakıldığında; her ne kadar ateşkes an laşmas ile sonlanması temennimiz olsa da;soğuk savaşın uzun bir süre devam edeceği de âşikar bir durum.Busürecin kendi içerisinde hem yüksek riskleri hem de olası fırsatları beraber barındıracağını da unutmamak gerekiyor.