Küresel pandemiCovid-19 salgınının Delta Plus varyantına dönüşerek mutasyona uğraması ve çift rakamda süreğenleşen yüksek enflasyonun gölgesinde mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi,Ağustos/2021 ayında bir önceki aya göre %1,6 oranında azalırken;Temmuz ayında 79,5 olan endeks,Ağustos ayında 78,2’ye düştü.

* * *

Bu arada geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durumu endeksi Temmuz ayında 57,9 iken,bu defa Ağustos ayında %5,8 oranında artarak 61,3 çıktı. Ancak ne var ki gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi Temmuz ayında 79,8 iken, Ağustos ayında %1,4 oranında azalarak 78,6’e düşmesini de değerlendirmek gerekirse; tüketicinin gelecek dönemle ilgili beklentisinin da ha kötümserleştiğini gösteriyor.Çünkü,gelecek 12 aylık döneme ilişkin genel ekonomik durum beklentisi endeksi geçen Temmuz ayında 83,2 iken, Ağustos ayında %9,6 oranında azalarak 75,3’ye düşmesi açıkça bunu teyitliyor.Hal böyle iken,Geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi endeksi Temmuz ayında 97,0 iken, Ağustos ayında %0,7 oranında artarak 97,7’ye yükselmesi; gerçekte çok düşük bir artış ol makla birlikte; gelecekle ilgili tüketici güveni beklentilerinin pek de iyi olmadığına işaret ediyor.Okuyucularımıza yeniden hatırlatmak gerekirse;Anket sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi 0-200 aralığında değer alabilmektedir. Tüketici güven endeksinin 100'den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu,100'den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu göstermektedir.

* * *

Sonuç olarak, mevcut Ağustos/2021 Ayına aitTÜİK verileri ne baktığımızda; gölgesinde mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksinin,Ağustos/2021 ayında bir önceki aya göre %1,6 oranında azalırken;Temmuz ayında 79,5 olan endeksin, Ağustos ayında 78,2’ye düşmesi genellemede gele cekle ilgili güvenin yeterli düzeyde olmadığı gibi gittikçe tüketici güveninin düşme hattındaki sürecini devam ettirdiği iz leniyor.

Bu Kapsamda ekonomilerde beklenti yönetiminin gerek para ve kredi piyasalarının etkin bir şekilde işleyişi gerekse tüketim ve üretim kararlarının talebinin istikrarlı bir seyir izlemesi açısından taşıdığı önem, küresel kriz sırasında daha bir önem kazanmıştır. Zira yapılan çalışmalarda küresel krizin ekonomileri, dış ticaret, dış finansman ve beklentiler kanallarıyla etkilediği vurgulanmıştır. Bu çalışmada tüketicilerin ve üreticilerin ekonominin geleceği hakkındaki beklentilerini yansıtan güven endeksleri ile ekonomik durumun genel göstergelerinden olan hisse senedi piyasası, tüketim harcamaları ve istihdam arasındaki ilişkiler iki farklı VAR modeli oluşturularak analiz edilmiştir.Elde edilen bulgular,Tüketici Güven Endeksinin tüketim harcamalarındaki gelişmeleri; Reel Kesim Güven Endeksinin ise sanayi üretimindeki ve borsa endeksindeki gelişmeleri etkilediğini göstermektedir. Bu sonuçlar ekonominin genel seyri hakkında bilgi veren güven endekslerin tüketicilerin tüketim, üreticilerin ise üretim ve yatırım beklentilerini ve davranışlarını yönlendirdiğini de açıkça ortaya koymaktadır.

KAYNAK:Ağustos/2021 Ayı Tüketici Güven Endeksi verisi (TCMB-TÜİK)