TÜFE'deki (2003=100) değişim 2022 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %1,46, bir önceki yılın Aralık ayına göre %47,85, bir önceki yılın aynı ayına göre %80,21 ve on iki aylık ortalamalara göre %54,69 olarak gerçekleşirken;bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup %27,05 ile haberleşme oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise %116,87 ile ulaştırma oldu.Ana harcama grupları itibarıyla 2022 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup %-1,78 ile ulaştırma oldu. Buna karşılık, 2022 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise %7,01 ile sağlık olarak kayda geçti.2022 yılı Ağustos ayında, endekste kapsanan 144 temel başlıktan (Amaca Göre Bireysel Tüketim Sınıflaması-COICOP5'li Düzey), 16 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 5 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 123 temel başlığın endeksinde ise artış olurken; İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, 2022 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %3,17, bir önceki yılın Aralık ayına göre %41,95, bir önceki yılın aynı ayına göre %72,53 ve on iki aylık ortalamalara göre %47,31 olarak gerçekleşti.
* * *
Diğer taraftan TÜİK’in açıkladığı Ağustos/2022 Ayı Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksine göre; Yİ-ÜFE (2003=100) 2022 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %2,41, bir önceki yılın Aralık ayına göre %74,13, bir önceki yılın aynı ayına göre %143,75 ve on iki aylık ortalamalara göre %105,39 artış gösterdi.Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında %153,28, imalatta %125,43, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %348,39 ve su temininde %90,01 artış olurken,Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında %127,82, dayanıklı tüketim malında%99,54, dayanıksız tüketim malında %124,14, enerjide %303,48 ve sermaye malında %96,53 artış olarak gerçekleşti.Sanayinin dört sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında %4,10 artış, imalatta %2,94 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %1,07 azalış ve su temininde %4,03 artışkaydageçerken,Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında %3,20 artış, dayanıklı tüketim malında %4,55 artış, dayanıksız tüketim malında %3,69 artış, enerjide %1,71 azalış ve sermaye malında %3,03 artış meydana geldi.
* * *
Sonuç olarak,Yıllık Yİ-ÜFE'ye göre 22 alt sektör daha düşük, 7 alt sektör daha yüksek değişim gösterirken,Yıllık en düşük artış; %56,10 ile giyim eşyası, %70,64 ile diğer ulaşım araçları, %78,65 ile temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme %348,39, ham petrol ve doğal gaz %239,24, kok ve rafine petrol ürünleri %233,94 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler olması yanında;aylık en yüksek azalış; %6,12 ile ham petrol ve doğal gaz, %5,78 ile kok ve rafine petrol ürünleri, %2,54 ile ana metaller alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık tütün ürünleri %14,74, diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri %9,31, temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları %6,92 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler ler olurken;döviz kurundaki zaman zaman ortaya çıkan dalgalanmalar ve küresel pet rol fiyatlarındaki inişli-çıkışlı değişimlerden kaynaklı akaryakıt zamlarının süreğenlik kazandığı da düşünülürse; özellikle EPDK’nın sanayi elektriğine %50,ve doğalgaza yapılan %50,8 zam kararı ile bu iki zammın geniş yelpazede üretici kesime yayılmasıyla tüm sektör leri önümüzdeki aylarda fiyat artışları yönünde etkilemesi kaçınılmazolacak.Dolayısı ile bu gelişmelerin özeti de hiper enflasyonun adım adım yaklaşmakta olduğunu gösteri yor.
AKYNAK:Ağusto/2022 Ayı TÜFE ve Yİ-ÜFE Enflas yon Oranları (TÜİK)