Birleşmiş Milletlere (BM) bağlı Uluslararası Çalışma Örgütü'ne (ILO) göre dünya genelinde, 29 yaşın altındaki her altı çalışandan biri Koronavirüs Kovid-19 salgını nedeniyle çalışamıyor. ILO tarafından yapılan son araştırma, Koronavirüs kovid-19 krizi nedeniyle önlem alınmazsa gençlerin iş fırsatları ve kariyer olanaklarının on yıllarca daha bu durumdan ciddi etkilenebileceğini ortaya koyarken; Koronavirüs kovid-19 salgınının istihdam piyasasına etkilerini ele alan dördüncü raporunu yayınlayan ILO'nun Genel Direktörü Guy Ryder krizden özellikle 15-28 yaş arası genç çalışanların etkilendiğini belirterek "Tehlike şu ki…genç insanların başlangıçta yaşadığı bu şok, on yıl ya da daha uzun sürebilir" değerlendirmesiyle beraber,Ryder, karantina ve kısıtlamaların bir kuşak için tehlike yarattığını söylemenin abartılı olmayacağını da sözlerine eklediği açıklama kayda geçti. ILO bu arada kriz nedeniyle tam zamanlı işe denk gelen 305 milyon iş saatinin kaybedildiğini de açıkladı.
* * *
Korona krizinden önce 2019 yılı sonu itibarıyla küresel düzeyde genç işsizliği yüzde 13,6 seviyesindeydi. Dünya genelindeki 267 milyon genç ne bir işte çalışıyor ne de eğitim görüyordu. ILO'nun araştırması Koronavirüs Kovid-19 salgını nedeniyle Şubat ayından bu yana gençler arasındaki işsizliğin ve özellikle de genç kadınlar arasındaki işsizliğin büyük artış gösterdiğini de ortaya koydu. Örneğin Kanada'da işsizlik oranı Şubat ayından Nisan ayına yüzde 6 artış gösterirken bu oran genç işsizliğinde yüzde 14,3'ü buldu. Genç kadınlar arasında ise yüzde 28,4'e yükseldi. ABD ve başka ülkelerde de benzer trendlerin yaşandığını ortaya koyan araştırma, dünya genelinde 29 yaş altı gençlerin yüzde 17'den fazlasının salgın başlayınca çalışmaya son vermek zorunda kaldığını gösterdi. Çalışmaya devam edenlerin ise çalışma saatlerinin ortalama 23 saat azaltıldığı belirtildi. Araştırma gençlerin salgın nedeniyle üçlü bir şok yaşadığı uyarısında bulunuyor. Gençlerin sadece iş kaybına uğramadıkları, ayrıca eğitimlerinin de kesintiye uğradığı ve istihdam piyasasına girişlerinin veya iş değiştirmelerinin zorlaştığı belirtiliyor.
* * *
Söz konusu bu araştırma sonuçları öğrencilerin yarısının eğitimlerinin gecikeceğini,yüzde 10'unun ise eğitimlerini tamamlayamayacaklarını düşündüğünü ortaya koydu. Ankete katılan genç kadınların yüzde 60'ı kadarı genç erkeklerin ise yüzde 53'ü oranında kariyerler konusunda "belirsizlik veya korku" hissine sahip. ILO araştırması krize acil ve büyük çapta bir yanıt verilmesi çağrısında bulunurken, gençler için istihdam ve eğitim garantili programların da buna dahil edilmesi gerektiğini de belirtiyor. ILO'ya göre dünya çapında çalışan 178 milyon gencin yüzde 40'ı krizden en fazla etkilenen otel ve restoran sektörlerinde istihdam edilmişti. Çalışan gençlerin dörtte üçü ise "kayıt dışı" işlerde çalışıyordu. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Kovid-19 salgınının Nisan-Haziran döneminde dünya genelinde 305 milyon istihdam kaybına yol açacağı tahminini tekrarlarken; Kovid-19 salgınından istihdam açısından en büyük darbeyi Amerika ülkelerinin alacağını belirten ILO bu ülkelerde çalışma saatlerinin yüzde 13,1 azalmasını beklediklerini vurguluyor.
* * *
Sonuç olarak, ILO Genel Direktörü Guy Ryder yaptığı açıklamada, krizden etkilenen genç insanlar için "aşırı endişeli" olduğunu belirtirken, krizin bir "karantina nesli" ortaya çıkarabileceğini vurgulamakla birlikte; ILO verilerine göre krizin başından bu yana 24 ve üzerinde yaşlardaki çalışanların 6'da biri işlerini kaybettiler. Türkiye’deki pandemi nedenli son işsizlik tablosuna bakıldığında ise; TMMOB Makina Mühendisleri Odası, tarafından yayımlanan ‘Sanayinin Sorunları’ bültenine göre Kovid-19’un etkisiyle Türkiye’de işsiz sayısı 16 milyonu buldu. Salgınla beraber büyüyen ekonomik tahribat, bütçe ve ödemeler dengesinde artan açık, hizmetler ile sanayide büyük düşüş getirdi. Hizmetlerin yanında imalat sanayiinde de hızlı gerilemeler başladı. Sanayi üretimi, pandeminin başladığı martta, şubata göre yüzde 7 azaldı. İmalatta ortalama düşüş yüzde 7.5 iken, bazı alt dallarda daha derin düşüşler görüldü. Örneğin ihracatın birincisi otomotivde yüzde 23, bilgisayar-elektronikte yüzde 23, ihracatın ikincisi giyimde yüzde 20 aylık daralmalar görüldü. Tekstildeki daralma yüzde 14’e yaklaşırken, makine üretiminde de ona yakın daralma yaşandı. Dayanıklı tüketim mallarından mobilyada, elektrikli cihaz üretiminde yüzde 8-9 arası aylık düşüşler yaşandı.
