Bülent Ecevit Üniversitesi Çalışma Ekonomisi Endüstri İlişkileri Bölümü Doç. Dr. Caner Özdemir tarafından yapılan sunumda kaçak ocaklara dair önemli bilgilere yer verildi. 

Kömür üretiminin ortaya çıkışı ve nasıl yaygınlaştığı ile sosyoloji-ekonomik etkileri gibi çok sayıda konuyu katılımcılara anlatan Özdemir, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde maden ocakları sayısında artış olduğunu ifade ederek, devletlerin bu yöndeki politikalarından bahsetti. 

Özdemir, aynı zamanda 1980’ lerde işçi sayısı yüzde 10 azaldığını ifade ederek kömürün üretimi yüzde 20 azaldığını belirtti, reel ücretlerin yarı yarıya düştüğünü vurguladı. 

Neoliberal politikalarda uyum ve çelişkilerle ilgili topluluğu bilgilendiren Özdemir, kaçak ocaklardaki yerel ekonominin ağırlığından bahsetti. 

Özdemir, yaptığı sunumda şu ifadelere yer verdi: “Zamanında herkesin dedesi TTK‘da maden ocağında. Genç olanların babaları da kaç Ocaklarda çalışmış kendileri de TTK denemiş ya da kurada çıkmamış ya da çocuklar da kaçak ocaklarda çalışmaya başlamış sonra sağlık raporu alamamış gibi. Dolayısıyla geçmişten gelen bir madencilikte deneyimi var şehirde. Artık gelecek hayalleri de bulunma sınırlı ne yapmak istiyorsunuz deyince de hayalleri TTK’da çalışmak başka bir hayal yok. Bazı insanlar zorunlu oldukları için kaçık ocaklar çalışmaya devam ediyorlar. Bunu bu şekilde belirtiyorlar. Zonguldak’da herkesin bir madencilik deneyimi var. TTK’da çalışan var. TTK’da çalışanlar şanslı bir azınlık olarak görülüyor. Özelde çalışanlar var. Asgari ücretin iki katı kadar alıyorlar tabi elden geri ödeme yapmıyorlarsa eğer. Zaman zaman şartları gıcık hocadan daha ağır olanlar var. Geçmişten gelen bir madencilik deneyimi var gelecek hayalim madende sınırlı. Kaçak kucak kaçınılmaz bir hikaye olarak karşımıza çıkıyor.”

Zonguldak’taki madenlerin durumu ile ilgili konuşan Özdemir, “Zonguldak’taki kömür madenciliği, geçmişten bugüne değişen üretim biçimleri ve politikalarıyla farklı deneyimler barındırıyor. Bu süreç, hem devlet eliyle hem de özel sektör aracılığıyla yürütülen madencilik faaliyetlerinin çeşitliliğini içeriyor. Zonguldak’taki madenlerde, işçi çalışma koşulları, işveren-çalışan ilişkileri, pazarlama yöntemleri ve yerel idarelerle ilişkiler gibi birçok faktör birbirinden farklılık gösteriyor.Bu çalışmam, 2019 yılının Eylül-Aralık aylarında sahada yapılan kapsamlı gözlemlere ve 30’un üzerinde yapılandırılmış görüşmeye dayanıyor. Görüşmeler arasında hem kaçak ocaklarda çalışan işçiler hem de farklı alanlarda faaliyet gösteren maden çalışanları yer alıyor. Ayrıca, bu süreçte odak grup görüşmeleri ve bireysel gözlemlerden elde edilen veriler de değerlendirildi. Çalışmamızın sonuçlarını, ‘Maden ve Toplum’ adlı yayında paylaşarak tartışmaya açtık.” dedi. 

Tulumba da lüks oldu: Vatandaşa zam şoku! Tulumba da lüks oldu: Vatandaşa zam şoku!

Muhabir: Fadime Yılmaz Elma