Geçen yıl mart ayından bu yana yaşanan Covid-19 Pandemi salgınının geldiği noktada Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü(FAO)ne göre haziranda 124,6 puan olan FAO Gıda Fiyat Endeksi, aylık bazda yüzde 2,5 gerilerken, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 33,9 artış gösterirken,Haziranda aylık bazda kaydedilen gerileme, 12 aylık yükselişin ardından endeksteki ilk düşüş oldu. Söz konusu gerileme, bitkisel yağlar, tahıllar ve süt ürünleri fiyatlarındaki azalıştan kaynaklandı.FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, haziranda mayısa göre yüzde 9,8 düşerek 4 ayın en düşük seviyesini gördü.Bu değer,palm,soya ve ayçiçeği yağı fiyatlarında uluslararası bazda kaydedilen düşüşleri de yansıttı. Bu arada FAO Tahıl Fiyat Endeksi, aylık bazda yüzde 2,6 gerilerken, yıllık bazda yüzde 33,8 artış gösterdi.FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi haziranda bir önceki aya göre yüzde 1 azaldı, Haziran 2020'ye göre ise yüzde 22 yükseldi. Geçen ay bu endekste en yüksek düşüş ise tereyağında kaydedildi.FAO Et Fiyat Endeksi de bu dönemde aylık bazda yüzde 2,1 artarak yükselişini 9'uncu aya taşıdı. Endeks, geçen yılın aynı ayına göre ise yüzde 15,6 arttı.
* * *
Diğer taraftan da FAO Şeker Fiyat Endeksi, haziranda aylık bazda yüzde 0,9 yükselerek artışını 3'üncü aya taşıdı ve birkaç yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Dünyanın en büyük şeker ihracatçısı Brezilya'daki olumsuz hava koşullarının mahsul veriminde oluşturduğu belirsizlikler fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı yaratırken,FAO'nun 2021'deki küresel tahıl üretim tahmini 2 bin 817 milyon tona düşürüldü. Buna rağmen rekor seviyeye işaret eden rakam, yıllık bazda yüzde 1,7'lik yükselişe ve 47,8 milyon tonluk artışa karşılık geliyor.OECD ve FAO’nun gelecekteki tahminlerle ilgili yaptığı öngörüde ise;tarımda yüksek verimlilik ve Çin’in talebindeki azalmayla önümüzdeki 10 yıllık dönemde tarım emtiasında düşüş öngörüsünde bulunur ken,Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü ile OECD yayımladıkları ‘2021-2030 Tarım Görünümü’ adlı raporda tarım emtiasının geçen sene Çin’in artan ithalatı ve azalan stoklarla yükseldiğini bildiriyor.Bu anlamda ancak artan üretimin küresel talebi karşılamasıyla çoğu tarım emtiasında yükseliş trendinin gelecek on yılda tersine dönebileceği ve fiyatlarda düşüş olabileceğine ait öngörüde de bulunuyor.
* * *
Söz konusu raporda,Çin’in -özellikle balık ve et talebininküresel tarım piyasalarının en büyük belirleyicisi olacağı ancak talebin geçen on yıla kıyasla yavaşlayacağı vurgulandığı görülür
ken,tarım sektöründe sera gazı emisyonlarının gelecek 10 yılda yüzde 4 artacağı öngörülerek“tarım sektörünün sera gazı emiş yonlarını n küresel çapta azaltılmasına etkin anlamda destek olabilmesi için ek politik çabaya ihtiyaç olacak” şeklinde açık lamaya da yer veriliyor.Hal böyle iken,Türkiye’nin ağırlıklı şekilde buğday ithalatı yaptığı Rusya, tarım sektörü açısından uluslararası piyasalardaki konumunu her geçen gün sağlamlaştırıyor.Özellikle tahıl, baklagiller ve yağlı tohumlar başta olmak üzere tarım emtiasında önemli bir üretici konumundaki Rusya, rekabetçi yapısıyla kendini ihracat pazarında oyunun kurallarını değiştiren ve yeniden belirleyen bir pozisyonda konumlandığı izleniyor.
* * *
Sonuç olarak, geçmiş 2020 yılı için değerlendirmede bulunan Rusya Tarım Bakanı Dmitry Patrushev, geçen hafta hem ülkesinin 2020 yılı tarımsal üretim ve ihracat performansını değerlendirdi hem de önümüzdeki yıllara yönelik yol haritası hakkında önemli ipuçları verirken;Geçen yıl 30.7 milyar dolarlık tarımsal ihracatla rekor kıran Rusya, 29.7 milyar dolarlık ithalatı sonucu Sovyetler Birliği'nin dağılmasından bu yana ilk kez tarım ürünlerinde net ihracatçı konuma yükselmesi de sürpriz olmadı. .Dolayısı ile söz konusu ihracatta tahıl grubu, Rusya'nın toplam tarımsal ihracatının yarısından fazlasını oluşturdu ve tüm kazançların üçte biri buradan sağlandı.Yakın zamana kadar et ithalatçısı konumundaki Rusya, son yıllardaki doğru yatırım hamleleri ve destekleme politikalarıyla içeride üretime artırarak geçen yıl 900 milyon dolarlık et ihracatı gerçekleştirdi. Netice olarak 2000 yılından önce pek çok alanda net ithalatçı pozisyonda olan Rusya’nın 2020 itibariyle tarımsal üretim endeksi yüzde 101,5 olarak açıklandı. Böylece son duruma göre Rusya artık kendi kendine yeterliliğin bir adım ötesine geçmiş gözüküyor.Açıklmada bulunan Rus Tarım Bakanı Patrushev de mevcut tablo için, “Rusya, 2020'de Gıda Güvenliği Doktrininin kilit hedeflerine ulaştı” yorumunda bulunuyor.