Amerikan Merkez Bankası (FED), dünyanın en büyük ekonomisinin kovid-19 koronavirüs salgınından kurtulmasına yardımcı olmak için hedef faiz oranını 2023’e kadar sıfıra yakın tutacağının sinyalini verdiği görülürken, bu arada ucuz borçlanma maliyetleri, ABD’deki konut talebini körüklediği görülürken, inşaatçıların da bu süreçte iyimser kalmalarını sağlıyor. Küresel ekonomilerden Çin’de ise perakende satışlar ve endüstriyel üretim düzelme sürecini sürdürürken,İngiltere’de virüsle ilgili kesintiler gençlerin istihdamını oldukça olumsuz bir şekilde etkiliyor.OECD’ye görede, küresel ekonomik çöküş bu yıl daha önce korkulduğu kadar keskin olmayacak, ancak toparlanma da hız kaybediyor ve bir sure için hükûmetlerin ve Merkez bankalarının desteğine de ihtiyaç duyacak gibi görünüyor. ABD cenahında da Merkez bankasının faiz oranlarının gidişatını işaret etmek için kullandığı FED’in nokta grafiği de, yetkililerin bu yıl politikada hiçbir değişiklik beklemediğini ve 2023’e kadar borçlanma maliyetlerinin sıfıra yakın olacağını açıkça gösteriyor.ABD’deki konut inşaatçıları güven göstergesi, 35 yıllık ankette en yüksek seviyeye ulaşırken,NationalAssociation of Home Builders verilerine göre,konut yapımcılarının iyimserliği Eylül ayında rekor seviyeye yükseldi ve düşük mortgage oranları pandemi ekonomisini artıran bir konut patlamasına yol açması da sürpriz olmadı.

  *       *        *

Avrupa’daki görünüme bakıldığında ise;İngiltere’deki karantina süreçleri ağırlıklı şekilde özellikle genç isçileri vurdu ve 16-24 yaş kategorisindeki istihdam 156.000 düştü. Bu sayı, pandeminin büyük darbe vurduğu sektörler olan otel, restoran ve barlardaki genç isçilerin payını yansıtabilir.56 milyona yakın nüfuslu İngiltere'de şuana kadar salgın nedeniyle 41 bin 900 kişi hayatını kaybetti. Bu ölüm sayısının nüfusa göre oranı yüzde 0,07 olarak hesaplanıyor. 60 milyonluk İtalya'da virüs kaynaklı 31 bin 300 ölüm meydana gelirken nüfusa göre can kaybı oranı yüzde 0,05 oldu.66,9 milyon nüfusa sahip Fransa'da ise 32 bin kişi koronavirüsten hayatını kaybetti. Ölüm oranı da yüzde 0,04 olarak hesaplandı. Diğer ülkeler itibarıyla belirlenen ölüm oranlarına bakıldığında, diğer ülkelerden İspanya'da yüzde0,06, Almanya ve Rusya'da yüzde 0,01, Belçika'da yüzde 0,08, Hollanda'da yüzde 0,03,Polonya'da oransal olarak yüzde 0,006, İsviçre'de ve Portekiz'de yüzde 0,02 olarak hesaplanırken Türkiye'de virüs kaynaklı ölümler nüfusun yüzde 0,009'luk kısmına denk geliyor.Bu açıdan kovid-19 pandemi sebebiyle Avrupa’daki iktisadi toparlanma resesyonun gölgesi  altında birkaç yıl daha alabilir.

    *       *        *

Diğer taraftan Asya’da ise Çin’in Covid-19’dan sonraki ekonomik toparlanması biraz hız kazandı, virüs kısıtlamaları hafifledikçe tüketim de tekrar artmaya başladı ve endüstriyel üretimde beklenenden daha fazla artış ortaya çıktı. Perakende satışları bu yıl Ağustos ayında ilk kez bir önceki yıla göre %0,5 artarken, sanayi üretimi tahmin edilen oranın %5,1’i aşarak %5,6 artış kaydetti.ingapur ekonomisi ilk çeyrekte, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,2 ve bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 10,6 daraldı. Salgının dünya ekonomisine etkisinin hangi boyutta olacağına ilişkin tartışmalar sürerken, Singapur'un büyüme verisi koronavirüs nedeniyle oluşan hasara ilişkin açıklanan ilk resmi rakam oldu.Bu gelişmelerle kapanışa yakın Singapur'da STI endeksi yüzde 1,43 azalışla 2.469,65 puan, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,60 düşüşle 2.764,91 puan oldu.Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 4,51 gerileyerek günü 18.664,60 puanla kapatırkendolar/yen paritesi yüzde 0,7 değer kaybederek en son 114,5 seviyelerine kadar geriledi.Hindistan'da son duruma göre Sensex endeksi yüzde 4,9 artarak 29.934,00 puanda, Hong Kong'da HangSeng endeksi yüzde 0,73 azalarak 23.354,68 puanda ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,09 kayıpla 1.686,24 puanda seyrediyor.

        *       *        *

Sonuç olarak,75 gelişmekte olan pazar ve sınır ekonomilerini değerlendiren Bloomberg Economics, Asya’nın salgın öncesi normlara en çok yaklaşan ülke olduğunu ve Afrika ve Doğu Avrupa’daki bazı ülkelerin daha iyi performans gösterdiğini tespit ederken,sıralamanın en altındaki 25 ülkenin 18’i Latin Amerika veya Karayiplerde alıyor, bu da Latin Amerika’nın hala salgını kontrol altında almak için daha fazla mücadele ettiğini gösteriyor. Arap ülkelerinden Suudi Arabistan’daki petrol ihracatı, ülke fiyatları artırmaya çalışmasına rağmen, ikinci çeyrekte daha da düşüşkaydederken;Suudi Arabistan’ın ham petrol ihracatı, koronavirus kaynaklı fiyat düşüşünün ardından Rusya ile birlikte petrol üretimini azaltmak için başlattığı kampanya ile birlikte 2016’nın ikinci çeyreğinden beri en düşük seviyeye ulaştı. Bu çaba, Mayıs ve Haziran aylarında fiyatlarda keskin bir dönüş sağlasa da Suudi Arabistan’da petrol satışlarından elde edilen gelir, bir önceki yıla göre üç aylık dönemde neredeyse%62’ye düştüğü izlendi. Öte yandan da Kovid-19 salgınında ikinci dalganın etkisine giren İsrail’de bu ay günlük vaka sayısı 5 bini aşarak rekor kırdı.Artan vakalar nedeniyle Netanyahu hükümeti 18 Eylül’den itibaren ülke genelinde 3 haftalık karantina kararı alırken,alınan bu kararla İsrail, Kovid-19 salgının ardından dünyada ikinci kez karantina uygulamasını başlatan ilk ülkelerden biri olurken, söz konusu karantinadaki kuralların öncekine oranla yumuşatılması dikkati çekiyor.Özel sektördeki kurumlarda çalışan sayısına sınırlama getirilmezken, kamu sektöründe çalışanların yüzde 50’sinin işe gelmesine de izin veriliyor.Hal böyle olunca da İsrail’de alınan karantina kararının salgının kontrol altına alınmasına katkı sağlayıp sağlamayacağı da henüz maalesef kestirilemiyor.