Her ay periyodik olarak Türk-İş tarafından yayımlanan Türk-İş Nisan ayı araştırma sonuçlarını açıkladı. Buna göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 2.374,00 TL, gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 7.732,91 TL, bekar bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 2.883,88 TL olarak hesaplandığı görüldü. Bu kapsamda Türk-İş’ten yapılan yazılı açıklamada, koronavirüsün olumsuz etkilerinin Türkiye’de de görüldüğü, yaygınlaşan işsizlik ve yetersiz gelirin yoksul kesimlerin geçim koşullarını daha da kötüleştirdiği belirtilirken; Salgının görülmeye başlamasından itibaren Türkiye’de bazı önlemlerin alındığı hatırlatılan açıklamada, şu yöndeki değerlendirmelere de yer verildi: “Küresel salgın Koronavirüs ülkemizde de olumsuz etkisini göstermektedir. Ancak yaygınlaşan işsizlik ve yetersiz gelir yoksul kesimlerin geçim koşullarını daha fazla kötüleştirmektedir.” şeklindeki değerlendirmesinin yer aldığı izleniyor.
* * *
Türk-İş’in açıklamasının detayında ayrıca;” Koronavirüs salgını görülmeye başladığından itibaren dünyanın her yerinde ve ülkemizde de bazı önlemler alınmıştır. Alınan önlemlerin pek çok ekonomik faaliyeti durdurması, işten çıkarmaların artması, ücretsiz izine çıkarılan işçilere verilen ücret desteğinin asgari ücretin yarısı tutarında kalması, kayıtdışı istihdamın da yaygınlığıyla birlikte koronavirüsün ekonomiye etkisi, vereceği zararın özellikle düşük ücretli ve yoksul kesimlerde giderek artacağını ortaya koymaktadır.”Açıklaması yanı sıra;” Bu salgın döneminde ücretlerin korunması ve ihtiyacı olanlara gelir destekleri sağlanması giderek önem kazanmaktadır. Özellikle son dönemde giderek artış gösteren gıda fiyatları ve diğer temel ihtiyaçlar için yapılması gereken harcamalar elde edilen ücret gelirleriyle karşılanamamaktadır. İşçi kesimi, 2020 yılında geçerli olacak asgari ücretin insana yakışır bir düzeyde olmadığını daha yürürlüğe girmeden dile getirmiş, ancak işveren-hükümet kesiminin kararı geçerli olmuştu. Gelinen aşamada asgari ücretin ve genel olarak ücret gelirlerinin yetersizliği görünür olmuştur.” Şeklinde de vurgu yapılmıştır.
* * *
Sonuç olarak, TÜRK-İŞ’tarafından yapılan açıklamaya devam edilerek;”sürekli vurgulandığı üzere, yoksulluk sınırı ücret değildir, haneye girmesi gereken toplam gelirdir. Ancak hanede çalışan veya gelir getiren kişi sayısı son derece düşüktür. Araştırmada kullanılan gıda fiyatları market-pazarlar dolaşılarak yerinde tespit edilmektedir.Ancak, küresel salgın market ve pazarlara gitmeyi de sınırlamıştır.Çalışmada sanal marketler de izlenerek gıda fiyatlarındaki gelişim değerlendirilmiştir” Bu arada ayrıca TÜRK-İŞ’in son değerlendirmesinde; – Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 1,23 oranında arttı.
– Yılın ilk dört ayı itibariyle fiyatlardaki artış yüzde 9,77 oranında oldu.
– Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 12,68 oldu.
– Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 13,61 olarak hesaplandı.
TÜRK-İŞ’in piyasalardaki fiyat hareketlerine ait tespitlerine göre de;
– Süt, yoğurt, peynir grubunda; peynir fiyatında bu ay yine artış oldu. Süt ve yoğurt fiyatında bazı markalarda indirim olmasına rağmen ortalamayı fazla etkilemedi.
– Et, tavuk,balık,sakatat,bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta; bazı marketlerde dana kıyma fiyatında indirim yapılırken kuşbaşı etin fiyatında yine artış görüldü Tavuk kilogram fiyatı da arttı. Balık fiyatı ortalamada değişmedi ama ürün çeşidi azaldı. Balıkçı esnafı koronavirüsten olumsuz etkilenen gıda ürünü satıcılarının arasında yer aldı.Bakliyat ürünlerinde (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) bu ay ertelenen zamların yapıldığı görüldü ve bu fiyat artışı mutfak harcamasına olumsuz yansıdı.” Şeklinde açıklanıyor.
