İktisadi kırılganlık ve çift rakamlı yüksek enflas yon şartlarında gelinen noktada TÜRK-İŞ’inyap tığı son açıklamaya göre;”fiyat artışlarının hız kes mediği,mutfak enflasyonunun aylık %7 ve son on iki aylık %128,4 oranında artış gösterdiğine değinilerek;gelir artışları gıda fiyatlarındaki artışın çok altında kalan yoksul vatandaşlar insanın en temel ihtiyacı olan beslenmede bile zorluklar yaşıyor. Resmi verilerle Türkiye’nin gıda enflasyonu geçen ay itibariyle %94 olarak gerçekleşmişti. OECD ülkeleri gıda enflasyonu ortalaması ise %12,6 olarak hesaplandı. Türkiye’nin bir alt sırasında yer alan Litvanya’nın yıllık gıda enflasyonu %28,5. Tüm dünyada Lübnan, Zimbabve ve Venezüella’dan sonra en yüksek gıda enflasyonuna sahip dördüncü ülke Türkiye’dir.”değerlendirmesine ek olarak,Türkiye’de hayat pahalılığı ile yüksek enflasyon bir arada… TÜİK Hane Halkı Tüketim Harcaması Anketine göre (2019); haneler harcamalarının ortalama %25,5’ini gıdaya ayırıyordu. Aynı yıl AB’de bu oran ortalama %13 ile Türkiye’nin neredeyse yarısı kadardı. Alım gücü artışı hem gelir iyileştirmesine hem enflasyonun dizginlenmesine bağlı. Yeni verilerle makasın daha da açıldığını görme riski artıyor. Ülkemizde hanelerin tüketim harcamalarından gıdaya ayırdıkları pay Avrupa’ya göre daha sert artıyor” vurgusunun çarpıcı şekilde öne çıktığı izleniyor.

* * *

Bu arada TÜRK-İŞ;”Dövize olan talebi azaltmak ve TL’nin hızlı değer kaybını yavaşlatmak için kurgulanmış olan Kur Korumalı Mevduat Sisteminde (KKM) mudilere yapılan ödemelerin ilk dört ayında bütçeden 37,2 milyar TL verildi. Diğer bir ifadeyle, 85,2 milyonluk toplam nüfusa bölündüğünde asgari ücretli, çocuk, yaşlı, engelli, ev hanımı vs. fark etmeksizin herkesin cebinden 435 TL çıktığı anlamına geliyor. Yoksullar daha da fakirleşti. Üstelik dolar yeniden KKM’nin yürürlüğe konulduğu ay ki seviyesine geldi.”açıklamasıyla;TÜRK-İŞ’in söz konusu Araştırmasının 2022Temmuz ayı sonucuna göre; o Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 6.839,64 TL’ye, o Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı (yoksulluk sınırı) 22.278,98 TL’ye, o Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 8.929,14 TL’ye yükseldi.

* * *

Sonuç olarak,TÜRK-İŞ’in verileri temel alındığında zaman içinde “mutfakenflasyonu”ndaki değişim Temmuz 2022 itibariyle:

-Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre % 7,01 oranında gerçekleşti.

-Son oniki ay itibariyle artış oranı % 128,44 olarak hesaplandı.

-Yedi aylık değişim oranı ise % 66,90 oranında oldu.Temmuz 2022 itibariyle gözlemlenen değişim harcama gruplarına görede;aylık tabanda kuzu eti %10, balıketi %12, yumurta %26, nohut %14, kuru fasulye %12 yeşil mercimek %8, kırmızı mercimek ve tavuk fiyatları az bir miktar artış gösterirken, yağlı tohumların fiyatı değişmedi. Dana eti fiyatı, kurban bayramı sebebiyle oluşan talep azalması nedeniyle %2 azaldı. Ankara’da 200 gram normal ekmek %33 artışla 4 TL oldu. Aylık tabanda geçen ay %14 zamlanan pirinç temmuzda da %14, makarna ise %10 zamlandı. Bulgur, un, irmik fiyatlarının tamamı yükseldi. Meşhur Ankara Simidi de bu ay 5 TL’den satılmaya başlandı. Türk mutfağında çok tüketilen patatesin kg’ı ortalama 11 TL’ye çıktı. Kuru soğanın ortalama fiyatı 1 ayda %18 artarak 10 TL’ye yükseldi.Taneli sebzelerden börülce, bezelye,barbunya, fasulye fiyatları gerilerken yaz sebzelerinden domates,biber, havuç zamlandı. Son gıda grupları içinde yer alan Tuz %12, baharatlar %11, salça %10 zamlandı. Çay, ıhlamur, şeker, reçel, bal, siyah ve yeşil zeytinin fiyatları yükseldi.

KAYNAK: Temmuz/2022 Açlık ve Yoksulluk Sınırı (TÜRK-İŞ)