Zonguldak

Zonguldak’ın ilk reisi

Elbasanlı Mehmet Efendi’nin Belediye Başkanlığı macerası 1897’de başlamıştı

Abone Ol

Zonguldak, 1897 yılında ilçe (kaza) olur.

İlk belediye teşkilatı da aynı yıl kurulur.

İlk Belediye Başkanlığı’na da madencilikle uğraşan Elbasanlı Mehmet Efendi seçilir.

Elbasanlı Mehmet Efendi, 1 Ocak 1930 tarihli Zonguldak Noteri Hüseyin Gazi tarafından düzenlenen vekalet senedine göre, Kilimli’deki 100 Numaralı Maden Kömürü Ocağı’nın ortaklarındandır. Bu senede göre diğer ortaklar; Madenci Hacı Ahmet Ali Zade İsmail Efendi, Süleyman Sırrı Bey, Hacı Ahmet Ali kerimesi (kızı) Ayşe Hanım ve Hacı Ahmet Ali kerimesi Necibe Hanım’dır.

Elbasanlı Mehmet Efendi, Ali Barlı’nın kız kardeşi, Ayşe Hanım ile evlidir.

Elbasan, Arnavutluk’un orta bölgesinde yer alan bir ilin adıdır. Mehmet Efendi de büyük olasılıkla Arnavut kökenlidir.

Mehmet Efendi, belediye teşkilatını kurar ve dört yıl, yani 1900 yılına kadar başkanlık görevini sürdürür.

Bu ilk ve son başkanlığı olmaz. 1906-1909 yılları arasında üç yıl, 1917 yılında üç ay, 1918 yılında ise sekiz ay daha başkanlık yapar.

Yani Elbasanlı Mehmet Efendi, ilk Belediye Başkanımız olmasının yanında dört kez başkanlık yaparak, bu konuda da ilk ve son Başkanımız olmuştur. Bildiğim kadarıyla bu rekoru kırılamadı.

Bu kadar tercih edilmesinin nedeni, o günün koşullarında Akın Tahir Karauğuz’un tarifiyle, “memleketin temiz, çalışkan ve en ileri adamı” olmasındandır. (Zonguldak Gazetesi, 17 Mart 1936)

Elbasanlı Mehmet Efendi, daha sonra “Ulusoy” soyadını alır.

Mehmet Ulusoy, 4 Mart 1936 yılının Kurban Bayramı’nın birinci günü toprağa verildiğinde doksan yaşındadır. Ve şehrin en yaşlı insanı unvanına da sahiptir.

Bu gazete haberine göre, çok kalabalık bir cenaze töreni ile uğurlanır. Katılanlar arasında Milletvekili Hasan Karabacak, Belediye Başkanı Faik Ertaman, kayınçosu Ali Barlı, damadı Nuri Bekir, eski Belediye Başkanlarından (1925-1929) Hüseyin Fehmi İmer ve B. Güneri de vardır.

Mezarın başında Başkan Faik Ertaman, duygu dolu bir konuşma yapar. Konuşmasında, “Mehmet Efendi’nin Zonguldak’ın ilk Uray (Belediye) örgütünü kurup, memleketine yüksek hizmetlerde bulunduğunu, çok temiz çalışmalarıyla gönüllerde silinmez izler bıraktığını” ifade eder.

Haber, şu cümle ile biter:

“Ulusoy, Zonguldak’ın canlı bir tarihiydi. Uzun zaman madencilik yaptı. Soğuksu uramını da ilk kuran odur. Onun ölümüyle Zonguldak’ın asırlık tarihi toprağa yazıldı.”

Yani Elbasanlı Mehmet Efendi, Zonguldak Belediyesi’nin kurucusu olmasının yanında Soğuksu semtinin de kentsel anlamda kurucusudur.

(Alıntı: Zonguldak Nostalji)